LỄ THÁNH TÂM ĐỨC CHÚA GIÊ-SU

Tin mừng : Lc 15, 3-7

“Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được con chiên của tôi, con chiên bị mất đó”.

Bạn thân mến,

Mỗi thứ sáu đầu tháng chúng ta có thói quen tốt lành là dâng thánh lễ mừng kính Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su cách đặc biệt, đó chính là một bằng chứng cho biết rằng, chúng ta rất yêu mến Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su, hôm nay, hiệp cùng Giáo Hội trên hoàn cầu long trọng mừng lễ Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su với hai ý nghĩa sau đây:

1. Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su là nơi chúng ta học tập yêu thương.

Trong suy nghĩ của người buôn bán, thì không ai dại gì làm tiệc đãi khách sau khi tìm lại con chiên lạc, bởi vì số tiền làm tiệc đãi khách nhiều hơn giá tiền một con chiên nhiều lần; cũng không ai ngu gì bỏ lại chín mươi chín con chiên để vượt bao nguy hiểm tìm con chiên lạc đàn, bởi như thế là không được khôn ngoan cho lắm…

Thiên Chúa không phải là người buôn bán, Ngài cũng không phải là người ngu, nhưng Ngài chính là Thiên Chúa tình yêu, Thiên Chúa tạo dựng. Ngài có thể bỏ mất một con người, một linh hồn để sáng tạo thêm nhiều người khác đẹp hơn và dễ thương hơn bạn và tôi nhiều, nhưng Ngài đã không làm thế vì Ngài là Thiên Chúa của tình yêu, tình yêu này được thể hiện qua việc Con Một của Ngài là Đức Chúa Giê-su đã xuống thế làm người, chịu chết trên thánh giá để cứu chuộc nhân loại tỗi lỗi.

Qua dụ ngôn “con chiên lạc” này, Đức Chúa Giê-su đã tỏ lộ trái tim yêu thương của Ngài ra cho chúng ta thấy rằng, Ngài sẵn sàng bỏ tất cả -ngay cả mạng sống của mình- để yêu thương và cứu chuộc chúng ta, nơi trái tim này ngập tràn lửa yêu mến nhân loại tội lỗi, nơi trái tim này không một ai có thể dửng dưng nguội lạnh, những tâm hồn khiêm tốn đều muốn đến ẩn núp trong trái tim của Ngài. Nơi trái tim yêu thương của Đức Chúa Giê-su, chúng ta thấy được bài học yêu thương gía trị ngàn đời mà Ngài đã nêu gương cho chúng ta: chết cho người tội lỗi để họ được sống và sống đời đời.

Không ai có thể nói lời yêu thương chân thành được với tha nhân, nếu họ không được lửa yêu mến từ trái tim của Đức Chúa Giê-su nung nấu tâm hồn họ, và cũng chẳng ai đành lòng ghét bỏ anh em chị em mình, khi mà lòng họ đầy tràn tình yêu của Đức Chúa Giê-su.

2. Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su là nguồn mạch của sức mạnh, nâng đỡ và thánh hóa các linh mục.

Đức Chúa Giê-su là linh mục đời đời, nơi Ngài sứ mạng cứu chuộc nhân loại đã hoàn tất nhưng chưa kết thúc, bởi vì sứ mạng này đang được Ngài trao phó cho Giáo hội qua các linh mục, với sự đặt tay của giám mục để các linh mục được trở nên Chúa Ki-tô thứ hai, để tiếp tục chương trình cứu độ của Ngài ở trần gian.

Không một linh mục nào mà không yêu mến Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su, không một linh mục nào mà không kêu mời người ta yêu mến Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su, cho nên chính các linh mục là mẫu gương của sự tôn sùng và yêu mến Thánh Tâm Chúa Đức Giê-su nơi người tín hữu, mà Thiên Chúa đã giao phó cho các ngài coi sóc.

Thời nay có một số ít linh mục làm cho một số người –trong đó có cả giáo dân- không thích linh mục, có nhiều người nhìn các linh mục bằng ánh mắt hoài nghi và không mấy thiện cảm, vì có những linh mục đã không sống đúng với thiên chức mà họ đã lãnh nhận. Người ta đòi hỏi các linh mục hôm nay phải hoàn thiện như Thầy chí thánh là Đức Chúa Giê-su, người ta muốn linh mục thật sự là Đức Ki-tô thứ hai, luôn là người phản ảnh lại khuôn mặt dịu dàng và tâm hồn nhân hậu của Đức Chúa Giê-su… Sự đòi hỏi của họ là chính đáng giữa một xã hội tục hóa hôm nay, sự đòi hỏi các linh mục phải trở nên thánh thiện thúc bách các tín hữu phải lên tiếng, để không những cá nhân linh mục mà ngay cả cộng đoàn giáo xứ, cũng trở nên thánh thiện như ý Thiên Chúa muốn…

Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su là nguồn mạch sự thánh thiện của các linh mục, chính nơi Thánh Tâm này các linh mục học hỏi được thế nào là yêu mến, thế nào là phục vụ cho đến chết vì đàn chiên của mình như Đức Chúa Giê-su đã làm…

Bạn thân mến,

Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su luôn mời gọi chúng ta hãy học với Ngài sự hiền lành và khiêm tốn trong lòng, bởi vì chỉ có những ai hiền lành và khiêm tốn mới thật sự là anh em chị em của mọi người, và tình yêu của Đức Chúa Giê-su được thể hiện qua sự phục vụ và yêu mến tha nhân cách quảng đại của họ.

Trong dịp này, chúng ta cũng dâng gia đình và họ đạo của mình cho Thánh Tâm Đức Chúa Giê-su, để Ngài luôn ngự trị và dùng lửa yêu mến của Ngài sưởi ấm tâm hồn nguội lạnh của chúng ta, để mỗi người trong chúng ta biết đem lửa yêu mến này ra đi sưởi ấm tha nhân…

Xin Thiên Chúa chúc lành cho chúng ta.

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

7. Con cần phải làm một người thánh thiện, như Thiên Chúa muốn con thánh thiện.

(Thánh Bonavita)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức"

-----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

78. “PHÁO” ĐẶC BIỆT

Mồng một tết, mỗi nhà khi mở cửa đều đốt ba phong pháo, lấy đó làm việc nghênh đón tết đến, mọi người kỵ nhất là pháo không nổ.

Có một người nói:

- “Nhà tôi mỗi khi tết đến, đều lấy cái thước dẹp và dùng hết sức đánh trên bàn ba cái. Không tốn tiền lại không sợ bị hỏa hoạn, hơn nữa ba “cây pháo” ấy, cây nào cũng nổ đùng đùng, tuyệt đối không phải là “pháo câm.”

(Tiếu Đắc Hảo)

Suy tư 78:

Có những cái “nổ” không do pháo cũng không do súng đạn nhưng rất nguy hiểm, đó là cái “nổ” của người vô trách nhiệm, của người chỉ biết báo công mà không báo bại, những cái “nổ” này làm thiệt hại vật chất và tinh thần của nhiều người.

Có những công ty “nổ” là đã đạt chỉ tiêu trăm phần trăm nên vung tiền liên hoan mừng thắng lợi, tiệc thắng lợi vừa nổ ra thì những chỉ tiêu trăm phần trăm cũng nổ ra nhiều tiêu cực; có những người “nổ” thấu trên mây để khoe khoang cái hiểu biết của mình cho mọi người biết, nhưng thực lực của mình thì…thấp hơn ngọn cỏ, đó là những cái “nổ” của người không biết đến Lời Chúa…

Người Ki-tô hữu thì không thích “nổ” và cũng không muốn “nổ” dù họ có thực tài, nhưng chính khi họ sống khiêm tốn với lòng thật thà của mình, thì sức “nổ” sẽ mạnh hơn cả pháo tiểu pháo đại, làm cho những người khác rúng động tâm hồn vì những việc làm tốt lành của họ dành cho tha nhân…

Pháo nổ trong ngay tết thì làm cho người ta vui, nhưng người ta sẽ vui hơn khi người Ki-tô hữu biết cảm thông và chia sẻ với tha nhân…

Đó là tiếng “nổ” rất đặc biệt vậy !

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Edward Pentin, trên National Catholic Register, ngày 26 tháng 6 năm 2025, tường trình từ Hamburg, Đức, rằng: Những người ủng hộ hôn nhân Công Giáo và gia đình đang hy vọng rằng Đức Giáo Hoàng Leo XIV sẽ can thiệp để giúp các bậc cha mẹ bảo vệ con cái của họ trước các hướng dẫn mới về giáo dục giới tính đang được áp dụng tại một giáo phận lớn của Đức, nơi thúc đẩy chương trình nghị sự của LGBT, bao gồm cả việc cải trang thành người khác giới và các bản dạng phi nhị phân.

Họ nói rằng các hướng dẫn mới là bằng chứng thêm nữa cho thấy sự từ bỏ giáo lý đạo đức Công Giáo trong xã hội, là thành quả của Đường lối đồng nghị Đức 2019-2023, và là một phần của “cái bẫy hoàn toàn” đối với các bậc cha mẹ Công Giáo muốn bảo vệ con cái họ khỏi “sự nhồi sọ” như vậy.

Tổng giáo phận Hamburg đã công bố vào ngày 5 tháng 6 một “khuôn khổ mới về giáo dục giới tính trong các trường Công Giáo”, được coi là “gửi đi một tín hiệu rõ ràng cho phương pháp sư phạm tình dục đương thời, dựa trên các giá trị và có cơ sở khoa học”.

Tổng đại diện của tổng giáo phận, Cha Sascha-Philipp Geißler Pallotine cho biết việc thực hiện khuôn khổ này là “một bước quan trọng hướng tới thái độ phát triển, đạt được công lý trong các trường học của chúng ta và củng cố giáo viên và tất cả các nhân viên giáo dục”.

Ngài tuyên bố rằng nó không đưa ra một nền thần học mới, mà là “chấp nhận sự đa dạng liên quan đến khuynh hướng tình dục và bản dạng giới”. Ngài cũng cho biết họ đang ủng hộ “một quan điểm khẳng định sự sống và theo nghĩa này là tích cực về tình dục”.

Tổng giáo phận đã ban hành một tuyên bố vào ngày 5 tháng 6 rằng “việc công nhận các bản dạng và khuynh hướng tình dục khác nhau đang được thúc đẩy tích cực” và “sự phân biệt đối xử và điều cấm kỵ” sẽ bị “phá bỏ một cách có ý thức”.

Christopher Haep, người đứng đầu bộ phận trường học và đại học của tổng giáo phận, cho biết tổng giáo phận muốn các trường Công Giáo “trở thành những nơi an toàn, nơi tình dục không phải là điều cấm kỵ, mà được công nhận trong mọi sự phức tạp và phẩm giá của nó”.

“Các quan điểm và hệ thống giá trị đã thay đổi trong những thập niên gần đây”, ông khẳng định, “và theo đó, chúng ta cũng phải có khả năng cung cấp câu trả lời đương thời cho các câu hỏi của trẻ em và thanh thiếu niên”.

Tóm tắt chương trình, tổng giáo phận đã liệt kê các yếu tố khác nhau của mình, bao gồm “giáo dục giới tính toàn diện” (truyền đạt theo cách “nhạy cảm với giới tính”), “thúc đẩy năng lực quan hệ” (xử lý “cảm xúc của bản thân và của người khác”) và trao quyền cho những người trẻ tuổi “phát triển bản dạng của họ”.

Tổng giáo phận cho biết “Các cơ hội đào tạo và chuyên môn bên ngoài” sẽ được cung cấp, trong khi Haep khoe khoang rằng tổng giáo phận đang định vị mình “là người tiên phong trong giáo dục giới tính hướng tới tương lai, kết hợp các giá trị Kitô giáo với sự cởi mở và tôn trọng”.

Các hướng dẫn mới sẽ được triển khai bắt đầu từ năm học 2026-2027 tại tất cả 15 trường Công Giáo ở Hamburg và “được đánh giá thường xuyên để đảm bảo và phát triển hơn nữa tác động của khuôn khổ”.

Tổng giáo phận do Tổng giám mục Stefan Heße đứng đầu, người, vào năm 2018, đã kêu gọi Giáo Hội Công Giáo có cách tiếp cận cởi mở hơn đối với vấn đề tình dục và phân loại lại vấn đề đồng tính luyến ái về mặt thần học.

Việc công bố các hướng dẫn cũng diễn ra vào thời điểm Tổng giáo phận Hamburg sắp bị giải thể và có thể sáp nhập vào các giáo phận khác, sau nhiều năm chịu đựng các vấn đề tài chính nghiêm trọng và tình trạng thiếu ơn gọi. Năm ngoái, tổng giáo phận không ghi nhận bất cứ cuộc tấn phong linh mục mới nào.

Các phê bình mạnh mẽ

Những người Công Giáo ủng hộ hôn nhân và gia đình hàng đầu đã lên án các hướng dẫn, mà họ cho là một phần của cái gọi là “Giáo dục tình dục toàn diện” dựa trên công trình của Uwe Sielert, giáo sư hư trí về “khoa học tình dục” tại Đại học Christian-Albrechts ở Kiel.

Là người sáng lập chương trình giáo dục giới tính của Đức, Sielert là học trò của cố giáo sư Helmut Kentler, người mà theo DemoFürAlle, một nhóm ủng hộ gia đình, là người ủng hộ ấu dâm khét tiếng, “một nhân vật trung tâm trong mạng lưới lạm dụng ấu dâm” và là người khởi xướng “giáo dục giới tính giải phóng” đã bén rễ trên khắp nước Đức.

Kentler “đã xây dựng một vũ trụ giáo dục giới tính với Viện Giáo dục giới tính, nơi ông thành lập vào năm 1988”, Hedwig von Beverfoerde, người sáng lập DemoFürAlle cho biết. Sielert sau đó trở thành “mối liên kết giữa tầm nhìn về giáo dục giới tính của Kentler và những nhà tài trợ và người hỗ trợ chính trị”, trước khi tiếp tục “biến đổi chương trình nghị sự của Kentler”, bổ sung cho cách tiếp cận của Kentler “bằng ý định giải phóng mới hiện đại nhằm phá vỡ thái độ và hình ảnh chuẩn mực dị tính của trẻ em”.

Von Beverfoerde nói với Register ngày 25 tháng 6 rằng khuôn khổ Hamburg “kết hợp những ý tưởng rất đáng ngờ và phi khoa học” của Kentler, “người đã tuyên bố sai sự thật rằng trẻ em vốn là những thực thể có bản chất tình dục — một tuyên bố nguy hiểm dẫn đến ý tưởng rằng người lớn sẽ phải dẫn nhập trẻ em vào tình dục.”

Bà cho biết hệ tư tưởng của ông đã tìm được đường vào chương trình giảng dạy của trường đại học và trường học, thậm chí vào cả các tiêu chuẩn giáo dục giới tính của Tổ chức Y tế Thế giới dành cho Châu Âu. Hơn nữa, bà cho biết khuôn khổ Hamburg “phù hợp về mặt tư tưởng với các ý tưởng của Con đường đồng nghị, vốn tìm cách tương đối hóa giáo lý tình dục của Công Giáo và bình thường hóa các hệ tư tưởng LGBTQ trong Giáo hội.” Bà nói thêm rằng sự xói mòn giáo lý trong lĩnh vực này “không phải là ngẫu nhiên”. “Nó là một phần của chương trình nghị sự rộng lớn hơn, đó là lý do tại sao rất khó để chống lại.”

Nhà văn và nhà xã hội học Công Giáo người Đức Gabriele Kuby cũng tin rằng khuôn khổ Hamburg “phù hợp với các nghị quyết” của Con đường đồng nghị, một cuộc tham vấn kéo dài bốn năm với giáo dân trong đó vụ tai tiếng lạm dụng tình dục của giáo sĩ đã được sử dụng để mở đường cho những thay đổi triệt để đối với Giáo hội ở Đức. Bà cũng coi đó là hậu quả không chỉ của cái mà bà gọi là “sự tái phát của xã hội vào chủ nghĩa man rợ của chủ nghĩa ngoại giáo” mà còn là sự thất bại trong việc chống lại sự từ bỏ đạo đức tình dục Công Giáo một cách thỏa đáng.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã can thiệp nhiều lần để ngăn chặn quá trình này, bà thừa nhận, “nhưng chỉ về vấn đề giải tán thẩm quyền của giám mục bằng ý định chia sẻ nó với giáo dân” — tức là với Zentralkomitee der deutschen Katholiken hùng mạnh, do Irme Stetter-Karp đứng đầu “người ủng hộ việc gia tăng các cơ sở phá thai”.

Von Beverfoerde tin rằng hình thức giáo dục giới tính này “rất có thể” sẽ được sao chép trên khắp các giáo phận Đức, bà nói thêm rằng “các khái niệm và ngôn ngữ tương tự xuất hiện trong các văn bản chính sách liên giáo phận, khiến cho một giám mục hoặc giáo phận khó có thể phản đối và đi theo con đường truyền thống hơn”.

Kuby, người đi đầu trong cuộc chiến chống lại hệ tư tưởng giới tính, đã viết trong cuốn sách năm 2023 của bà có tên Fürchte dich nicht du kleine Herde: wenn die Hirten mit den Wölfen tanzen (Đừng sợ, đàn chiên nhỏ: Khi những người chăn cừu nhảy múa với bầy sói) rằng cây thánh giá của Chúa Kitô đã được thay thế ở Đức bằng lá cờ cầu vồng, biểu tượng của phong trào LGBT. Bà cho biết các linh mục và tín hữu muốn trung thành với Chúa Giêsu “hiện phải đối diện với sự lựa chọn ở hầu hết các giáo phận: trung thành với sự thật đã được mặc khải hoặc vâng lời giám mục — một sự lựa chọn thay thế ma quỷ”.

‘Bị chiếu bí ở mọi ngã rẽ’

Tiến sĩ Thomas Ward, chủ tịch Học viện John Paul II về Sự sống Con người và Gia đình, nói với Register rằng các bậc cha mẹ Công Giáo Đức hiện đang phải đối diện với việc bị “bẫy hoàn toàn”: Thứ nhất, họ không thể dạy con tại nhà, vì điều đó là vi phạm luật pháp ở Đức, và họ có nguy cơ bị phạt tiền, bị đuổi khỏi nhà và bị bỏ tù nếu họ cố gắng làm như vậy; và thứ hai, họ phải trả thuế nhà thờ, một phần trong số đó được sử dụng để tài trợ cho việc “tẩy não” tình dục như vậy đối với con cái họ. Không trả thuế sẽ dẫn đến các hình phạt nghiêm khắc của giáo hội về cơ bản là tuyệt thông, mặc dù nó không được dán nhãn chính thức như vậy.

“Tại sao cha mẹ yêu thương, những nhà giáo dục chính đã cho con cái họ sự sống, lại bị buộc phải trả giá cho sự tham nhũng của họ?” Ward hỏi. “Cha mẹ Công Giáo bị chiếu bí ở mọi ngã rẽ; đó là một cái bẫy hoàn toàn độc ác. Thánh John Paul không bao giờ mệt mỏi khi dạy rằng tương lai của Giáo hội đi qua gia đình. Cả hai đều đã bị đánh cắp ở Đức.”

Kuby cho biết Giáo hội ở Đức từ lâu đã đạt đến "đỉnh cao của việc từ bỏ việc giảng dạy đạo đức Công Giáo trong các trường Công Giáo và mẫu giáo", đồng thời nói thêm rằng trong nhiều năm, các bậc phụ huynh Công Giáo "không bao giờ nhận được bất cứ sự ủng hộ nào từ các giám mục của họ", thậm chí không phải từ các nhà lãnh đạo Giáo hội chính thống vững chắc như cố Hồng Y Joachim Meisner. "Các linh mục tránh chủ đề này vì họ rất có thể sẽ phải chịu hậu quả nghiêm trọng nếu họ lên tiếng", Kuby cho biết.

Để chống lại xu hướng đang diễn ra này, Ward cho biết "các bậc phụ huynh cần tổ chức, như thể, những chiếc thuyền cứu sinh" để giải cứu gia đình họ khỏi tình huống này và ông kêu gọi họ "liên kết với các bậc phụ huynh khác để phản đối việc nhà nước và hệ thống phẩm trật tước đoạt quyền của họ".

Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ không thể thu hồi trong việc cung cấp nền giáo dục đạo đức Công Giáo cho con cái của họ, ông nói, và trích dẫn thông điệp Mit Brennender Sorge năm 1937 của Điu71c Giáo hoàng Pius XI, được viết riêng cho các gia đình Công Giáo ở nước Đức của Hitler, ông nói thêm rằng nếu giáo dục làm ô uế "ngôi đền tâm hồn của đứa trẻ", thì "mỗi người có nghĩa vụ phải cắt đứt trách nhiệm của mình khỏi phe đối lập và giải thoát lương tâm khỏi sự hợp tác có tội với sự tha hóa như vậy".

Von Beverfoerde cho biết giáo dục giới tính như vậy “phải bị loại bỏ khỏi tất cả các cơ sở giáo dục”, đồng thời nói thêm rằng nó làm suy yếu “chân lý khoa học” cũng như nhân học Kitô giáo và giáo lý đạo đức của Giáo hội.

Trong khi đó, bà cho biết cha mẹ có một số lựa chọn hạn chế. Họ có thể tuân theo luật giáo luật, cụ thể là Điều 793, 796 và 803, điều luật này củng cố quyền của cha mẹ Công Giáo liên quan đến việc giáo dục con cái họ; tìm những phụ huynh có cùng chí hướng, như Ward gợi ý; trình bày mối quan tâm của họ với ban quản lý trường học; kháng cáo lên giám mục của họ, Vatican và các quyền hiến định của họ; và nếu tất cả những cách đó đều không hiệu quả, hãy tìm một trường khác, “dù điều đó có khó khăn đến đâu”.

“Tôi rất hy vọng và cầu nguyện để Đức Thánh Cha Leo XIV sẽ tái khẳng định rõ ràng đạo đức tình dục Công Giáo truyền thống và kêu gọi các giám mục và linh mục ở Đức và trên toàn thế giới giảng dạy và thực hiện đạo đức này một cách trung thành trong các trường học và trường mẫu giáo của giáo phận,” bà nói.

“Một lập trường rõ ràng và can đảm từ Rome là điều cần thiết để ngăn chặn những sai lệch về giáo lý này và khôi phục lại tính toàn vẹn của nền giáo dục Công Giáo,” von Beverfoerde nói. “Đặc biệt nếu Rome muốn chống lại tình trạng lạm dụng trẻ em, thì cần phải ngăn chặn những ý tưởng phá hủy sự ngây thơ của trẻ em.”

 

Năm thánh hành hương người tín hữu Chúa Kitô mong ước bước qua Porta sancta -cửa thánh - hai đền thờ chính cùng lớn kính hai vị Thánh cao cả Phero và Phaolo ở Roma.

Đền thờ Thánh Phero là đền thờ to lớn về chiều cao cùng chiều dài và ngang lớn nhất trong các thánh đường Công Giáo trên thế giới. Đền thờ này tọa lạc ngay trung tâm thủ đô Giáo Hội Công Giáo Vatican. Nơi đền thờ có mộ Thánh Phero ở bên dưới bàn thờ đức tin. Phero đã chết tử đạo vì đức tin vào Chúa Giesu Kitô dưới thời hoàng đế Nero ở Roma vào khoảng năm 64.- 67.

Nơi đây trong đền thờ có 91 vị giáo hoàng qua đời được an táng dưới tầng hầm. Hai bên ngoài sân quảng trường đền thờ có hàng cột với 284 cây cột vĩ đại tròn bằng đá, mỗi cây cột cao12,50 mét. Những cây cột trụ đá này được xếp thẳng đứng mỗi hàng bốn cây song song cạnh nhau thành hình vòng cung, tựa như đôi tay của mẹ Giáo hội dang ra đón chào người con đến.

Đền thờ Thánh Phaolo ở ngoài thành Roma, nên có tên gọi đền thờ Thánh Phaolô ngoại thành. Trong đền thờ nguy nga rộng lớn này cũng có ngôi mộ Thánh Phaolô chết tử đạo vì đức tin vào Chúa Giêsu Kitô, bị chém đầu ở Roma vào khoảng năm 67. dưới thời hoàng đế Nero của đế quốc Roma. Trong đền thờ này có hình của 267 vị giáo hoàng từ Thánh Phero, vị giáo hoàng thứ nhất tới Đức Giáo Hoàng đương kim Leo XIV.Trong đền thờ có hai ngôi mộ của hai vị giáo hoàng đã qua được an táng. Đền thờ này được xây dựng có 100 cây cột tròn bằng đá cao to lớn uy nghi bên trong và ngoài đền thờ.

Hai vị Thánh Phero và Thánh Phaolô xưa nay được mệnh danh là “tông đồ ông hoàng”. Hai vị tông đồ có nhiệm vụ do chính Chúa Giêsu trao cho sai đi làm chứng loan truyền tin mừng của Chúa Giesu cho dân chúng trong xã hội trần gian.

Hai vị tông đồ Phero và Phaolô đều có lịch sử con đường sa ngã vấp phạm chống lại Chúa, và rồi ăn năn sám hối trở lại đức tin vào Chúa Giêsu Kitô. Nhưng dẫu vậy mỗi vị có con đường đời sống riêng biệt đặc thù khác nhau.

Phaolô, một nhà thông thái nổi tiếng chống lại đức tin vào Chúa Giêsu Kitô, chống Giáo hội Chúa buổi sơ khai. Phaolô chống đối không chỉ bằng biện luận tranh cãi, nhưng còn cả đi đến thái độ qúa khích truy lùng bắt bớ giao nộp hành hạ cho tới đổ máu những người tin theo Chúa Giêsu Kitô. Phaolô muốn cùng với các người nhóm biệt phái Phariseo và các Thầy cả thượng phẩm quyết tâm triệt hạ xóa sổ Giáo hội Chúa Giesu ra khỏi đời sống xã hội Do Thái thời lúc đó.

Nhưng Thiên Chúa đã can thiệp cách lạ lùng: Chúa Giêsu hiện ra với Phaolô làm ông ngã ngựa bị thương mù mắt. Biến cố thần thánh lạ lùng này khiến Phaolô thay đổi tâm tính lòng dạ từ người hăng say truy lùng bắt bớ cấm cách hành hạ những tín Chúa Kitô trở thành người nhiệt thành bênh vực làm chứng rao giảng đức tin về Chúa Giesu Kitô, cùng hăng say ra đi thành lập những giáo đoàn cho Giáo hội Chúa từ Jerusalem sang tận các nước trong đế quốc Roma thời bấy giờ, và sau cùng chết tử đạo ở Roma ( CV 9,1-18).

Ông từ người với tên Saulus, người nhiệt thành chống đối bắt bớ Giáo hội Chúa Giêsu, qúa khích muốn triệt hạ đức tin vào Chúa Giêsu, sau cú ngã ngựa ở thành Damaskus, đã biến đổi thành tên Paulus, thành vị tông đồ nhiệt thành sống làm chứng bênh vực loan truyền xây dựng Giáo hội Chúa Giêsu Kitô ở trần gian. Vị tông đồ Phaolo trở thành cột trụ về đức tin, và cả về xây dựng kho tàng giáo lý cho Giáo hội Chúa Giêsu ở trần gian với những bức thư mục vụ trong kho tàng Kinh Thánh. Có lẽ vì thế Giáo Hội đã xây dựng đền thờ có 100 cây cột trụ cao hơn 10 mét to vĩ đại chống đỡ ngôi mái tường đền thờ Phaolô ở Roma.

Thánh Phero, ngay từ lúc đầu đã được Chúa Giêsu khi còn trên trần gian kêu gọi làm học trò làm Tông đồ của Ngài. Nhưng Ông Phero cũng có giai đoạn đời sống lịch sử là người bất trung nhất mực chối bỏ Chúa Giêsu tới ba lần: Tôi không biết người đó, tôi không thuộc vào nhóm người đó!, như Kinh Thánh viết thuật lại ( Ga 18,15-18, 25-27, Lc 22,54-62…). Nhưng sau đó khi nghe tiếng gà gáy cùng bắt gặp ánh mắt Chúa Giêsu nhìn, Phero đã ăn năn hối lỗi quay trở về với Thầy mình. Sau khi Chúa Giêsu sống lại, Phero đã ba lần nói với Chúa Giêsu phục sinh lòng yêu mến của mình với Chúa. Và được Chúa Giêsu phục sinh trao nhiệm vụ mục tử lo chăm sóc cho đoàn chiên Giáo hội Chúa ở trần gian (Ga 21,15-19, Lc 22,32). Từ đó Ông đã

trung thành phục vụ Giáo hội Chúa, làm chứng rao truyền đức tin vào Chúa cho đến chết tử đạo ở thành Roma.

Ông Petrus ( Phero) được Chúa Giêsu kêu gọi làm tông đồ theo Chúa và được chính Chúa Giêu cho tên gọi mới là “Kephas - Tảng Đá”. Và trên nền tảng đá này Giáo hội Chúa được xây dựng không chỉ là một ngôi nhà, ngôi đền thờ, nhưng quan trọng trên hết là ngôi nhà cột trụ kho tàng đức tin vào Chúa. Có lẽ cũng vì vậy Giáo hội đã xây dựng ngôi đền thờ Thánh Phero ở giáo đô Vatican có 284 cây cột cao hơn 12 mét, cùng to lớn ở ngoài sân quảng trường, như hình ảnh biểu tượng về đức tin bền vững của tảng đá Phero!

Hai vị Tông đồ Phero và Phaolo cùng là người Do Thái, họ có lòng nhiệt tâm dấn thân cho đức tin vào Chúa Giêsu Kitô. Phero khẳng khái công khai lớn tiếng nói lên tâm tình đức tin với Chúa Giêsu: Thầy là Con Thiên Chúa! Bỏ Thầy con biết theo ai?. Vâng con yêu mến Thầy!

Phaolô đã tóm tắt nói lên lòng hăng say nhiệt thành dấn thân cho đức tin vào Chúa: “ Timotheo, con thân mến, phần cha, cha đã già yếu, giờ ra đi của cha đã gần rồi. Cha đã chiến đấu trong trận chiến chính nghĩa, đã chạy đến cùng đường và đã giữ vững đức tin. (2 Tm 4, 6-8. 17-18).

Hai vị Tông đồ Phero và Phaolô, mỗi người có cung cách đặc thù riêng biệt, sống dấn thân làm chứng rao giảng đức tin vào Chúa, xây dựng Giáo hội Chúa Kitô ở trần gian. Hai vị là hai khuôn mặt tiền phong trong nhiệm vụ trung thành với đức tin vào Chúa, dù bị bắt bớ chịu cảnh tù đày hành hạ và sau cùng bị xử tử hình cho đức tin tình yêu Chúa Kitô với những khác biệt căn bản.

Tông đồ Phero là người chất phác sống nghề nông trên sông nước ao hồ đánh cá ở biển hồ Genezareth vùng Galileo. Còn Phaolo là một nhà trí thức có văn hóa cao cùng là công dân quốc tịch Roma.

Hai bên phải và trái trước thềm nơi sân đền thờ Thánh Phero bên Vatican có hai bức tượng bằng đá cao lớn khổng lồ. Thánh Phero và Thánh Phaolô. Tượng Thánh Phero được khắc tạc tay cầm chiếc chìa khóa, như Chúa Giêsu trao cho ( Mt 16,19). Còn tượng Thánh Phaolo tay cầm một cây kiếm nói về cái chết của ông bị chém đầu bằng lưỡi dao kiếm.

Phero là người ra đi rao giảng đức tin vào Chúa Giêsu cho người Do Thái. Còn Phalo thi hành công việc mục vụ cho những dân tộc không phải là người Do Thái ( Gal 2,7…).Hai vị theo đuổi hai con đường mục vụ hướng khác nhau. Nên đã nảy sinh ý kiến mục vụ khác biệt nhau đi đến tranh cãi về giáo lý gay gắt với nhau, như trong thư của Phaolô tường thuật lại ( Thư Galata 2, 11-14 – Cv 15, 1-5): Người dân. Ngoại trở lại đạo Công Giáo tin vào Chúa Giêsu Kitô có phải chịu phép cắt bì giữ theo luật Mose không. Phaolô đã biện hộ lý giải với xác tín qủa quyết: Đức tin là điều cần thiết và đủ. Việc tuân theo luật cấm hay cho phép không làm cho nên công chính được cứu độ.

Tông đồ Phero được chính Chúa Giesu Kitô cho là tảng đá, trên tảng đá này Giáo hội Chúa được xây dựng thành lập. Hình ảnh biểu tượng này nói lên nguyên tắc sự vững chắc và nâng chống đỡ về Giáo hội Chúa Kitô.

Còn tông đồ Phaolo được mệnh danh là công cụ được Chúa tuyển chọn đem mang tin mừng danh chúa đến cho con người ( Cv 9,15). Và như thế nói lên nguyên tắc năng động trong đời sống Giáo hội.

Phero là tông đồ thứ nhất trong hàng ngũ các Tông đồ Chúa Giêsu. Còn Phaolo hiểu cho mình là người tông đồ sau cùng của Chúa, và là kẻ sinh non thiếu tháng ( 1 cor, 15,8).

Hai vị Thánh tông đồ tiền phong, cột trụ của Giáo hội Chúa ở trần gian, tuy có cùng một sứ mạng mục vụ Chúa trao cho, nhưng hai vị là con người với những khác biệt khác nhau. Những khác biệt khác nhau đó nảy sinh sự căng thẳng căn để sâu xa giữa bai vị cùng những người theo hai vị, mà dấu vết đó bao phủ ẩn hiện trong đời sống toàn thể Giáo Hội Công Giáo Roma trải qua dòng lịch sử thời gian từ hằng 20 thế kỷ nay.

Đức Giáo Hoàng Leo cả vào giữa thế kỷ 5. đã dùng một hình ảnh so ví hai vị Thánh tông đồ Phero và Phaolo trong bài giảng lễ kính hai Vị thủy tổ thiết lập Giáo hội Chúa ở Roma, với hai anh em sinh đôi Romulus và Remus, theo truyền thuyết thần thoại là thủy tổ đặt căn bản thiết lập nên thành phố Roma cổ xưa năm 753 trước Chúa giáng sinh.

Theo thần thoại lưu truyền trong dân gian Romulus đã bạt tai Remus em mình lúc họ có chuyện tranh cãi nhau!

Theo Đức Giáo Hoàng Leo cả, dù có sự tranh cãi khác biệt giữa hai vị tông đồ Phero và Phaolo về con đường mục vụ đức tin theo luật lệ thế nào lúc thuở Giáo hội ban đầu cho người Do Thái và dân ngoại, họ cũng đã đi đến sự giải quyết trong thuận thảo hòa bình. Và Đức Giáo Hoàng Leo cả đã đặt tên gọi điểm nền tảng đó là concordia- sự đồng tâm nhất trí liên kết với nhau.

Hai vị Thánh tông đồ cột trụ cuả Giáo hội Chúa với những khác biệt về mọi khía cạnh. Nhưng hai vị đã nhận được năng lượng từ Thần linh Chúa tìm ra con đường sự hiệp nhất concordia- cùng với trái tim, xây dựng ngôi nhà đức tin của Giáo Hội Công Giáo Roma vào Chúa được thành hình đứng vững trước những biến cố làm chao đảo hôm qua, hôm nay và ngày mai.

Lễ mừng kính hai Tồng đồ cột trụ Phero và Phaolo 29.06.

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long

 

1. Dan Caine tiết lộ lời của phi công tấn công Iran khi nhìn thấy vụ nổ

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, Tướng Không quân Dan Caine đã tiết lộ những gì một phi công nói với ông sau khi chứng kiến vụ nổ từ cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân của Iran sâu trong núi tại Fordow.

Caine cho biết viên phi công, người đang lái máy bay phản lực theo sau máy bay ném bom B-2 thả bom phá hầm trú ẩn kiên cố GBU57 nặng 30.000 pound xuống mục tiêu, đã nói với ông: “Đây là vụ nổ sáng nhất mà tôi từng thấy, nó thực sự trông giống như ban ngày vậy.”

Ngũ Giác Đài đã có cuộc họp báo vào sáng thứ năm về cuộc ném bom, chia sẻ thêm thông tin chi tiết về hoạt động này, thông tin tình báo chỉ ra và những người liên quan.

Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã phản đối mạnh mẽ các báo cáo trước đó của phương tiện truyền thông về một đánh giá tình báo sơ bộ bị rò rỉ đã đánh giá thấp mức độ thiệt hại do các cuộc tấn công gây ra. Tổng thống Trump đã mô tả nó là “sự xóa sổ hoàn toàn”.

Caine cho biết có cả phi công nam và nữ tham gia vào nhiệm vụ ở Iran. Họ đến từ lực lượng Không quân đang tại ngũ và Lực lượng Phòng không Quốc gia Missouri.

Caine cho biết: “Một thành viên phi hành đoàn đã nói với tôi khi tôi trò chuyện với họ qua video hôm nọ rằng cảm giác giống như trận Siêu cúp Bóng bầu dục vậy, khi hàng ngàn nhà khoa học, phi công và nhân viên bảo trì cùng tụ họp lại”.

“Khi các phi hành đoàn đi làm vào thứ Sáu, họ hôn tạm biệt những người thân yêu của mình, không biết khi nào hoặc liệu họ có được về nhà hay không.

“Vào đêm thứ Bảy, gia đình họ đã biết được chuyện gì đang xảy ra. Và vào Chúa Nhật, khi những chiếc máy bay phản lực đó trở về từ Whiteman, gia đình họ đã có mặt ở đó. Cờ tung bay và nước mắt tuôn rơi. Tôi thực sự rùng mình khi nói về chuyện này.”

Caine cũng nói về 15 năm hoạt động tình báo của hai sĩ quan thuộc Cơ quan Giảm thiểu Rủi ro Quốc phòng, gọi tắt là DTRA đã nghiên cứu cơ sở Fordow và đóng góp vào việc phát triển một loại bom phá hầm trú ẩn kiên cố có thể xuyên thủng cơ sở này.

Hai người này “sống và hít thở mục tiêu duy nhất này, Fordow, một yếu tố quan trọng trong chương trình vũ khí hạt nhân bí mật của Iran,” Caine cho biết, đồng thời nghiên cứu quá trình xây dựng của nó một cách rất chi tiết.

Ông cho biết các sĩ quan đã giám sát “mọi ngóc ngách, mọi hố bom, mọi thiết bị ra vào”.

“Họ thực sự mơ về mục tiêu này vào ban đêm khi họ ngủ. Họ nghĩ về nó khi lái xe đi làm. Và họ biết ngay từ những ngày đầu tiên mục đích của nó là gì,” Caine nói.

“Người ta không thể xây dựng một khu phức hợp hầm trú ẩn kiên cố ngầm nhiều lớp với máy ly tâm và các thiết bị khác trên núi vì bất kỳ mục đích hòa bình nào.”

Tehran cho biết chương trình hạt nhân của họ là vì mục đích năng lượng dân sự, nhưng họ có kho dự trữ uranium làm giàu ở mức vượt xa mức cần thiết và chỉ còn cách cấp độ vũ khí một bước ngắn nữa.

Tổng thống Trump cho biết Hoa Kỳ và Iran sẽ tổ chức các cuộc đàm phán mới về vấn đề hạt nhân. Ông nói rằng Iran không thể xây dựng lại các cơ sở hoặc làm giàu uranium, và rằng ông sẽ hành động quân sự một lần nữa nếu ông thấy cần thiết. Ông thúc giục Iran theo đuổi hòa bình, ngoại giao và thương mại thay vào đó.

“Chúng tôi sẽ nói chuyện với họ vào tuần tới, với Iran”, Tổng thống Trump nói tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Hòa Lan vào thứ tư. “Chúng tôi có thể ký một thỏa thuận. Tôi không biết”.

Hôm thứ năm, Hội đồng Nhiếp Chính Iran tuyên bố đã chấp thuận quyết định của quốc hội về việc đình chỉ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc, nơi đã giám sát các cơ sở của nước này.

Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi phát biểu với Al-Araby Al-Jadeed một ngày trước đó rằng các cuộc tấn công sẽ có “những tác động nghiêm trọng và sâu sắc đến tiến trình của chương trình hạt nhân”, đồng thời nói thêm: “Chúng ta cần phải xem xét lại cách bảo vệ các cơ sở hạt nhân của mình”.

[Newsweek: Dan Caine Reveals Iran Strike Pilot's Words on Seeing Explosion]

2. Tổng thống Trump ra hiệu ủng hộ việc gửi thêm hỏa tiễn Patriot tới Ukraine

Washington sẽ “xem” liệu họ có thể cung cấp thêm hỏa tiễn cho Kyiv cho hệ thống phòng không Patriot của mình hay không, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết trong hội nghị thượng đỉnh NATO tại The Hague vào ngày 25 tháng 6 khi Nga leo thang các cuộc không kích chống lại Ukraine.

“Ukraine muốn có hỏa tiễn chống hỏa tiễn, như họ gọi, Patriots, và chúng tôi sẽ xem liệu chúng tôi có thể cung cấp một số hỏa tiễn hay không”, Tổng thống Trump nói.

“Rất khó để có được chúng. Chúng tôi cũng cần chúng. Chúng tôi đang cung cấp chúng cho Israel và chúng rất hiệu quả”.

Sau cuộc gặp với Tổng thống Trump vào đầu ngày, Tổng thống Zelenskiy cho biết hai bên đã thảo luận về việc mua hệ thống phòng không của Mỹ để bảo vệ các thành phố và cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine.

Trong những tuần gần đây, Mạc Tư Khoa đã tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn. Khi các nhà lãnh đạo NATO tập trung tại hội nghị thượng đỉnh, Nga đã phát động một cuộc tấn công vào thành phố Dnipro, khiến ít nhất 19 người thiệt mạng và hơn 300 người khác bị thương.

“Ukraine sẵn sàng mua thiết bị này và hỗ trợ các nhà sản xuất vũ khí của Mỹ. Âu Châu có thể giúp đỡ. Chúng tôi cũng đã thảo luận về tiềm năng hợp tác sản xuất máy bay điều khiển từ xa. Chúng tôi có thể củng cố lẫn nhau”, Tổng thống Zelenskiy nói thêm.

Trước đó, bất chấp những lời kêu gọi của Kyiv, Tổng thống Trump đã bác bỏ yêu cầu này, cáo buộc tổng thống Ukraine “luôn tìm cách mua hỏa tiễn” và đổ lỗi sai cho Ukraine về việc kích động chiến tranh.

Patriot là một nền tảng hỏa tiễn đất đối không có độ chính xác cao do Hoa Kỳ sản xuất, có khả năng đánh chặn máy bay, hỏa tiễn hành trình và các mối đe dọa đạn đạo. Tổng thống Zelenskiy đã nhiều lần nói rằng Ukraine cần ít nhất bảy hệ thống nữa để bảo vệ các khu vực có nguy cơ cao nhất của mình.

Vào đầu tháng 6, ông xác nhận rằng chính quyền của Tổng thống Trump đã chuyển 20.000 hỏa tiễn chống máy bay điều khiển từ xa ban đầu dành cho Ukraine sang các lực lượng Mỹ ở Trung Đông.

Kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, Mạc Tư Khoa đã phóng 28.743 máy bay điều khiển từ xa loại Shahed vào Ukraine — trong đó có 2.736 máy bay, hay khoảng 9,5%, được bắn chỉ riêng trong tháng 6 năm 2025, Tổng thống Zelenskiy cho biết.

[Kyiv Independent: US signals more Patriot missiles for Kyiv after Zelensky-Trump talks at NATO summit]

3. ‘Báo động vang lên khắp nơi’ — Có báo cáo về vụ nổ ở Mạc Tư Khoa, Nga tuyên bố bắn hạ 50 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine trên khắp đất nước

Các vụ nổ được báo cáo ở Mạc Tư Khoa vào đêm ngày 26 tháng 6, khiến các phi trường phải đóng cửa, trong khi Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố 50 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ trên khắp cả nước.

Thị trưởng Mạc Tư Khoa Sergey Sobyanin cho biết các lực lượng cấp cứu đã có mặt tại địa điểm hai máy bay điều khiển từ xa bị bắn hạ.

Theo kênh Shot Telegram, có vẻ thân cận với lực lượng an ninh Nga, các mảnh vỡ từ một máy bay điều khiển từ xa bị bắn hạ đã rơi xuống một tòa nhà dân cư.

Một người dân địa phương nói với kênh truyền hình rằng: “Còi báo động vang lên khắp mọi nơi”.

Quân đội Ukraine thường xuyên tấn công các mục tiêu quân sự sâu trong lãnh thổ Nga nhằm làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa khi nước này tiếp tục cuộc chiến với Ukraine.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó tuyên bố 50 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ trên khắp cả nước, trong đó có hai chiếc “bay về phía Mạc Tư Khoa”.

Sân bay Kaluga và phi trường Vnukovo của Mạc Tư Khoa đã bị áp dụng lệnh hạn chế bay sau vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa, Artyom Korenyako, phát ngôn nhân của cơ quan hàng không nhà nước Nga Rosaviatsia, cho biết vào sáng ngày 26 tháng 6.

“Sân bay tạm thời không tiếp nhận hoặc gửi chuyến bay. Phi hành đoàn máy bay, kiểm soát viên không lưu và dịch vụ phi trường phải thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo đảm an toàn chuyến bay”, ông nói.

Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã buộc ít nhất 217 phi trường trên khắp nước Nga phải đóng cửa tạm thời kể từ ngày 1 tháng Giêng, hãng tin độc lập Novaya Gazeta Europe của Nga đưa tin vào ngày 14 tháng 5, trích dẫn dữ liệu từ cơ quan hàng không nhà nước Rosaviatsia của Nga.

Con số này đã vượt qua tổng số của cả năm 2023 và 2024, nhấn mạnh khả năng ngày càng tăng của Kyiv trong việc gây áp lực lên Nga, ngay cả ở những khu vực xa biên giới với Ukraine.

Theo Serhii Bratchuk, phát ngôn nhân của Sư đoàn phía Nam thuộc Quân đội Phòng vệ Ukraine, sự gia tăng gián đoạn phản ánh sự thay đổi chiến lược trong chiến dịch máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.

“Mạc Tư Khoa là trung tâm hàng không lớn nhất tại Liên bang Nga — các chuyến bay đi khắp mọi nơi, không chỉ trên khắp nước Nga mà còn trên toàn thế giới,” ông nói với tờ Kyiv Independent vào tháng trước.

“Đây là vấn đề về sự tan rã tiềm tàng của các khu vực ở Nga và sự suy yếu của khả năng kiểm soát nội bộ.”

Ukraine cũng đã có thành công đáng kể khi sử dụng máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất, gọi tắt là FPV — vào ngày 1 tháng 6, Ukraine đã phát động một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa mang tính đột phá vào bốn phi trường quân sự quan trọng của Nga, gây hư hại cho 41 máy bay, bao gồm cả máy bay ném bom hạng nặng và máy bay do thám A-50 hiếm có.

Kyiv tuyên bố đã vô hiệu hóa 34% phi đội máy bay ném bom chiến lược của Nga trong một trong những chiến dịch được coi là táo bạo nhất trong cuộc chiến tranh toàn diện của Nga.

[Kyiv Independent: 'Alarms went off everywhere' — Explosions reported in Moscow, Russia claims 50 Ukrainian drones downed across country]

4. Các chuyên gia tình báo hàng đầu lo ngại rằng Iran hiện sẽ sao chép chiến lược hạt nhân của Bắc Hàn

Dân biểu Jim Himes cho biết các cuộc tấn công quân sự vào các địa điểm hạt nhân của Iran sẽ thúc đẩy Tehran theo đuổi tham vọng hạt nhân của mình một cách bí mật, giống như cách Bắc Hàn thực hiện chương trình hạt nhân của mình.

Đảng viên Dân chủ Connecticut và là thành viên cao cấp của Ủy ban Tình báo Hạ viện, nói với MSNBC rằng ông lo ngại cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran sẽ buộc Tehran phải từ bỏ ngoại giao và chấm dứt mọi cơ hội minh bạch về chương trình hạt nhân của nước này.

Tổng thống Trump đã khoe rằng các cuộc không kích của Hoa Kỳ đã phá hủy khả năng phát triển bom hạt nhân của Iran, nhưng các báo cáo tình báo ban đầu được CNN và The New York Times trích dẫn đã làm dấy lên nghi ngờ về hiệu quả của hoạt động này.

Bình luận của Dân biểu Himes phản ánh mối lo ngại rằng nếu chương trình hạt nhân của Iran không bị vô hiệu hóa hoàn toàn, Tehran sẽ theo đuổi chương trình này một cách bí mật, tránh xa sự giám sát của phương Tây, điều này có thể gây ra rủi ro an ninh lớn hơn trong dài hạn.

Himes là một đảng viên Dân chủ trong số những nhà lãnh đạo được gọi là “Nhóm tám người” trong Quốc hội, những người được thông báo về các vấn đề tình báo được phân loại.

Trong cuộc phỏng vấn trên MSNBC, ông nói với người dẫn chương trình Jen Psaki rằng theo quan điểm của Iran, con đường ngoại giao về chương trình hạt nhân của nước này không hiệu quả, vì vào năm 2018, Tổng thống Trump đã rút Hoa Kỳ khỏi Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung năm 2015, gọi tắt là JCPOA, là điều đã làm chậm tiến trình phát triển vũ khí hạt nhân của Tehran.

Sau đó, khi các cuộc đàm phán diễn ra vào đầu tháng này, Israel đã phát động Chiến dịch “Rising Lion” hay “Sư Tử Trỗi Dậy”, mà Tehran coi là bằng chứng cho thấy ngoại giao không hiệu quả, Himes cho biết.

Dân biểu này nói thêm rằng Iran có thể xem giải pháp thay thế duy nhất là học tập Bắc Hàn và bí mật phát triển bom, cảnh giác với những gì đã xảy ra với các quốc gia đã từ bỏ vũ khí hạt nhân như Ukraine và Libya.

Dân biểu Himes cũng cho biết nỗi lo của ông không phải là về một cuộc tấn công quân sự vào các tài sản hải quân của Hoa Kỳ ở Trung Đông, mà là việc Tehran sẽ ẩn mình trong nhiều tháng và bí mật phát triển vũ khí hạt nhân.

Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, gọi tắt là CSIS cho biết vào tháng 10 năm 2024 rằng các cuộc tấn công quân sự vào Iran có nguy cơ khiến Tehran đẩy chương trình phát triển hạt nhân của mình vào thế bí hơn nữa.

Daryl Kimball, giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, gọi tắt là ACA cho biết các cuộc không kích của Hoa Kỳ có thể tạm thời làm chậm lại chương trình hạt nhân của Iran, nhưng có thể chứng minh rằng những vũ khí như vậy là cần thiết để răn đe và Washington không quan tâm đến ngoại giao.

Chủ tịch Hội đồng quốc gia Iran-Mỹ, gọi tắt là NIAC Jamal Abdi cho biết trong một tuyên bố với Newsweek rằng vẫn còn nhiều câu hỏi quan trọng về các thành phần chính của chương trình hạt nhân Iran và hướng đi tiếp theo của chương trình này.

Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm thứ Ba, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham của Nam Carolina đã công khai phản đối lời Tổng thống Trump nói rằng lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran sẽ cho phép khu vực này sống “trong hòa bình và hòa hợp”.

“Không thể có hòa bình giữa Iran và Israel cho đến khi Iran quyết định thay đổi chính sách của mình, đó là chính sách của chế độ nhằm phá hủy nhà nước Israel và giết chết tất cả người Do Thái,” Graham nói. “Cho đến khi điều đó thay đổi, không có gì thực sự thay đổi. Chương trình đã bị phá hủy, nhưng những người chịu trách nhiệm sẽ quay lại tấn công Israel. Vì vậy, tôi đang xem xét thay đổi chế độ theo nghĩa này.”

Thượng nghị sĩ Ted Cruz của Texas cũng nhận xét rằng cần phải thay đổi chế độ tại Iran nếu muốn có một nền hòa bình lâu dài trong khu vực.

[Newsweek: Iran Will Now Copy North Korea's Nuke Strategy—Top Intel Democrat Fears]

5. Vì sao Iran ra nông nỗi như ngày nay

Iran hay còn gọi là Ba Tư là một quốc gia có từ xa xưa trong lịch sử loài người và đã từng có nền văn minh rất rực rỡ.

Ba Tư cũng có mối liên quan với Kitô Giáo. Thật vậy, sau khi đánh chiếm Palestine vào năm 614, binh sĩ Ba Tư đã phá hủy tất cả các nhà thờ Kitô giáo, ngoại trừ nhà thờ Giáng Sinh tại phố Bêlem. Bởi họ nhận ra bức hình điêu khắc Ba Vua của nhà thờ Giáng Sinh trong y phục của những thầy tư tế Ba Tư. Từ biến cố này, người ta tin rằng Iran là quê hương của Ba Vua hay đúng hơn là ba vị đạo sĩ đến thờ lạy Chúa Hài đồng khi Ngài xuống thế làm người.

Trong cuộc họp báo hôm Thứ Năm, 26 Tháng Sáu, Thái Tử Reza Pahlavi, người đang mơ ước trở về Iran quang phục quê hương than thở rằng từ một quốc gia có những thành tựu nổi bật, Iran ngày nay bị coi là một quốc gia nguy hiểm gần giống như Bắc Hàn. Ông đổ lỗi cho cuộc Cách mạng Hồi Giáo Iran xảy ra vào năm 1979.

Cách mạng Hồi Giáo Iran là một cuộc cách mạng rất bất thường. Nó gây bất ngờ và sững sờ trên toàn thế giới vì nó không có nhiều nguyên nhân thông thường của một cuộc cách mạng như thất bại trong chiến tranh, khủng hoảng tài chính, nổi loạn của nông dân hoặc quân đội bất mãn. Cuộc cách mạng diễn ra ở một quốc gia đang tận hưởng sự thịnh vượng, đang tạo ra sự thay đổi sâu sắc với tốc độ lớn, được quần chúng ủng hộ rộng rãi. Tuy nhiên, các thay đổi trong xã hội gây chướng mắt cho hàng tăng lữ Hồi Giáo.

Trong bài này, Kim Thúy xin trình bày với quý vị và anh chị em vài nét về biến cố này.

Cách mạng Iran đề cập đến các sự kiện liên quan đến việc lật đổ triều đại Pahlavi dưới thời Mohammad Reza Quốc vương Pahlavi, người được Hoa Kỳ hậu thuẫn, và cuối cùng thay thế bằng một nước cộng hòa Hồi giáo dưới thời Đại giáo chủ Ruhollah Khomeini, lãnh đạo cuộc cách mạng, được nhiều tổ chức cộng sản và Hồi giáo cùng các phong trào sinh viên Iran ủng hộ.

Đại giáo chủ Ruhollah Khomeini là ai?

Ruhollah Khomeini là một nhà lãnh đạo tôn giáo, nhà cách mạng và chính trị gia Hồi giáo Shiite. Ông là người sáng lập Cộng hòa Hồi giáo Iran và là người lãnh đạo cuộc Cách mạng Iran năm 1979, lật đổ chế độ quân chủ Pahlavi và Mohammad Reza Pahlavi, Quốc vương của Iran. Sau cuộc cách mạng, ông trở thành Lãnh tụ tối cao của đất nước, một vị trí được tạo ra trong hiến pháp của Cộng hòa Hồi giáo với tư cách là thẩm quyền chính trị và tôn giáo cao cấp nhất của quốc gia, mà ông giữ cho đến khi qua đời.

Gharbzadegi là gì?

Gharbzadegi là một thuật ngữ Ba Tư mang tính miệt thị được dịch theo nhiều cách khác nhau như “Tây phương hóa”, “Nhiễm độc Tây phương”, hoặc “Âu hóa”. Thuật ngữ này được dùng để chỉ sự mất đi bản sắc văn hóa Iran thông qua việc áp dụng và bắt chước các mô hình và tiêu chuẩn phương Tây trong giáo dục, nghệ thuật và văn hóa, và sự biến đổi tiếp theo của Iran thành một thị trường thụ động cho hàng hóa phương Tây và là một con tốt trong địa chính trị phương Tây.

Cách mạng Iran là một cuộc cách mạng dân túy, dân tộc chủ nghĩa trong đó hàng tăng lữ Hồi giáo Shiite thay thế chế độ quân chủ bằng chế độ thần quyền dựa trên “Sự bảo vệ của các nhà luật học Hồi giáo”.

Lý do tại sao Quốc vương Mohammad Reza Pahlavi bị lật đổ và thay thế bằng một nước Cộng hòa Hồi giáo vẫn là chủ đề gây tranh cãi trong lịch sử. Tuy nhiên, Thái Tử Reza Pahlavi đồng ý với phần lớn các học giả cho rằng cuộc cách mạng một phần là phản ứng bảo thủ chống lại nỗ lực Tây phương hóa và thế tục hóa của Quốc vương được phương Tây hậu thuẫn, hơn đối với những bất công xã hội và những thiếu sót khác của chế độ.

Nhiều người Iran coi Quốc vương là người chịu ơn – nếu không muốn nói là bù nhìn của Hoa Kỳ, mà họ coi là một thế lực phương Tây phi Hồi giáo có nền văn hóa đang làm ô nhiễm nền văn hóa của Iran.

Quốc vương Mohammad Reza Pahlavi đã khuyến khích các thanh niên Iran sang du học tại Hoa Kỳ và biến đổi đất nước theo phong cách và văn hóa Mỹ. Dưới triều đại Pahlavi, Iran là một đồng minh chiến lược của Hoa Kỳ trong vùng Vịnh. Cho mãi đến ngày nay, người ta vẫn còn thấy quân đội Iran sử dụng những chiếc máy bay, và các loại vũ khí giống hệt như những gì Hoa Kỳ đã cung cấp cho quân lực Việt Nam Cộng Hòa.

Vấn đề là hàng giáo sĩ Hồi Giáo rất chướng mắt với các nỗ lực Tây phương hóa và thế tục hóa của Quốc vương được phương Tây hậu thuẫn. Họ lên án trào lưu Gharbzadegi khi thấy các phụ nữ Iran thoa son đánh phấn, bỏ mạng che mặt, ra quán uống cà phê buổi sáng, tới các quán bar nhảy nhót vào buổi tối, và lái xe hơi. Một số phụ nữ bắt đầu đòi hỏi áp dụng luật một vợ một chồng, xóa bỏ khả năng đa thê của nam giới. Tất cả những điều đó là bình thường trong xã hội phi Hồi Giáo, nhưng lại là những vấn đề rất nghiêm trọng đối với hàng giáo sĩ Hồi Giáo.

Các cuộc biểu tình chống lại Quốc vương bắt đầu vào tháng 10 năm 1977, phát triển thành một chiến dịch phản kháng dân sự bao gồm cả các thành phần thế tục và tôn giáo và tăng cường vào Tháng Giêng năm 1978. Từ tháng 8 đến tháng 12 năm 1978, các cuộc tấn công và biểu tình đã làm tê liệt đất nước.

Quốc vương Reza Pahlavi tỏ ra mềm mỏng với những người biểu tình vì ông cho rằng với những tiến bộ nhanh chóng trong thời gian ông cai trị, Iran đã là một quốc gia thịnh vượng vượt xa các quốc gia khác trong vùng, đặc biệt là các quốc gia Ả rập vốn là đối phương của người Ba Tư từ rất xa xưa. Cho nên, ông không tìm cách trấn áp các cuộc biểu tình ngay từ đầu. Nếu ông thẳng tay hơn tình hình đã rất khác.

Tưởng cũng nên nhấn mạnh: Người Ba Tư không phải là người Ả rập, và thường tỏ ra khinh miệt người Ả rập. Có một phong cách đáng chú ý của người Ba Tư là sự sạch sẽ. Nhà cửa, đường xá, xe điện … mọi thứ rất sạch sẽ. Họ sạch sẽ đến độ khét tiếng như được kể trong chuyện Ngàn Lẻ Một Đêm khi nàng công chúa ra lệnh chém chết tình nhân của mình chỉ vì anh ta ăn tỏi mà quên không rửa tay.

Quốc vương rời Iran lưu vong vào ngày 16 Tháng Giêng năm 1979, với tư cách là quốc vương Ba Tư cuối cùng, để lại nhiệm vụ của mình cho một hội đồng nhiếp chính và một thủ tướng đối lập. Ayatollah Khomeini được chính phủ mời trở lại Iran và trở về Tehran trong sự chào đón của hàng triệu người Iran. Triều đại hoàng gia sụp đổ ngay sau đó vào ngày 11 tháng 2, khi quân du kích và quân nổi dậy áp đảo quân đội trung thành với Quốc vương trong các cuộc giao tranh vũ trang trên đường phố, đưa Khomeini lên nắm quyền chính thức.

Quốc vương đã chạy trốn khỏi Iran vào Tháng Giêng năm 1979 sau khi các cuộc tấn công và biểu tình làm tê liệt đất nước, và vào ngày 1 tháng 2 năm 1979, Đại giáo chủ Khomeini đã trở về Tehran sau 15 năm lưu vong và được hàng triệu người Iran chào đón.

Sự sụp đổ cuối cùng của triều đại Pahlavi xảy ra ngay sau đó vào ngày 11 tháng 2, khi quân đội Iran tuyên bố “trung lập” sau khi quân du kích và quân nổi dậy áp đảo quân trung thành với Quốc vương trong cuộc giao tranh vũ trang trên đường phố.

Iran chính thức trở thành một nước Cộng hòa Hồi giáo vào ngày 1 tháng 4 năm 1979, khi người dân Iran chấp thuận một cách áp đảo cuộc trưng cầu dân ý toàn quốc để chính thức trở thành nước Cộng hòa Hồi giáo.

Hiến pháp thần quyền mới - theo đó Khomeini trở thành Lãnh tụ tối cao của đất nước - đã được thông qua vào tháng 12 năm 1979.

Iran đã bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý toàn quốc để trở thành một nước Cộng hòa Hồi giáo vào ngày 1 tháng 4 năm 1979 và phê chuẩn một hiến pháp cộng hòa thần quyền mới, theo đó Khomeini trở thành Lãnh tụ tối cao của đất nước vào tháng 12 năm 1979.

Irani Revolution

https://courses.lumenlearning.com/suny-hccc-worldhistory2/chapter/the-iranian-revolution/

6. Nga được cho là đang giúp Bắc Hàn chế tạo tàu chiến, nhưng vẫn còn nhiều nghi vấn về khả năng đi biển sau vụ phóng thất bại

Hôm Thứ Năm, 26 Tháng Sáu, Tờ Wall Street Journal loan tin rằng Nga dường như đã hỗ trợ đáng kể cho Bắc Hàn trong việc thiết kế và nhanh chóng chế tạo hai tàu khu trục tiên tiến, hiện đại nhất trong hạm đội của Bình Nhưỡng.

Các tàu khu trục này, một phần của lớp Thôi Hiền (Choe Hyon, 최현) mới, được chế tạo chỉ trong hơn một năm — một mốc thời gian nhanh bất thường mà các nhà phân tích cho rằng sẽ không thể thực hiện được nếu không có sự hỗ trợ của nước ngoài.

Hình ảnh vệ tinh và cảnh quay buổi lễ hạ thủy cho thấy thiết kế của tàu chịu ảnh hưởng rõ ràng từ Nga, bao gồm cấu trúc mũi và đuôi tàu đặc trưng giống như tàu khu trục lớp Đô đốc Grigorovich của Nga.

Một trong những tàu khu trục được hạ thủy thành công vào tháng 4. Nhưng lần hạ thủy tiếp theo vào tháng 5 đã thất bại khi chiếc tàu thứ hai này bị lật úp trước mặt nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Chính Ân.

Vụ việc đã khiến Kim Chính Ân vô cùng phẫn nộ, ông lên án vụ hạ thủy thất bại này là “hành vi tội phạm” và đổ lỗi cho một số cơ quan nhà nước, cáo buộc các quan chức liên quan “vô trách nhiệm” và “không thể dung thứ”, theo Hãng thông tấn trung ương Bắc Hàn, gọi tắt là KCNA.

Theo cơ quan này, sự việc trong cơ cấu hạ thủy đã khiến đuôi tàu khu trục hạm 5.000 tấn trượt xuống nước quá sớm, trong khi phần còn lại của tàu vẫn bị kẹt.

Hư hỏng ở đáy tàu khiến tàu mất thăng bằng và mũi tàu không thể di chuyển, dẫn đến “một tai nạn nghiêm trọng”.

Xác tàu đắm được trục vớt vào đầu tháng 6.

Mike Plunkett, một nhà phân tích hải quân cao cấp tại Janes, một công ty tình báo nguồn mở, nói với Wall Street Journal rằng các tàu này dường như có dấu hiệu liên quan đến Nga. Ông chỉ ra các đường thân tàu và mặt cắt giống hệt nhau ở nơi thân tàu kết nối với mạn tàu.

Một trong những tàu khu trục dường như được trang bị hệ thống Pantsir-M của Nga, đánh dấu lần đầu tiên hệ thống phòng không tiên tiến này được nhìn thấy trên một tàu chiến không phải của Nga.

Plunkett lưu ý rằng các lưới thông gió cho phòng máy được bịt kín bằng các tấm kim loại, cho thấy những con tàu này có thể vẫn chưa có động cơ.

Tin tức này xuất hiện trong bối cảnh quan hệ quân sự ngày càng sâu sắc giữa Nga và Bắc Hàn. Theo báo cáo ngày 29 tháng 5 của Nhóm giám sát trừng phạt đa phương, gọi tắt là MSMT, Bình Nhưỡng đã vận chuyển tới 9 triệu quả đạn pháo và ít nhất 100 hỏa tiễn đạn đạo tới Nga chỉ riêng trong năm 2024.

Vào mùa thu năm 2024, vai trò của Bắc Hàn trong cuộc chiến của Nga ngày càng lớn khi nước này gửi hàng ngàn quân đến biên giới phía tây của Nga để hỗ trợ đẩy lùi cuộc tấn công của Ukraine.

Quan hệ đối tác cũng đã mở rộng sang hợp tác máy bay điều khiển từ xa. Vào ngày 9 tháng 6, giám đốc tình báo quân sự của Ukraine, Kyrylo Budanov, cho biết hai quốc gia đã đồng ý bắt đầu sản xuất máy bay điều khiển từ xa Shahed-136 do Iran thiết kế trên lãnh thổ Bắc Hàn.

[Kyiv Independent: Russia reportedly helping North Korea build warships, but questions over seaworthiness remain after failed launch]

7. Câu hỏi lớn về Tổng thống Trump chưa được trả lời tại Hội nghị thượng đỉnh NATO

Một câu hỏi lớn vẫn chưa được giải đáp tại hội nghị thượng đỉnh lớn nhất trong năm của NATO, và chỉ có phái đoàn Mỹ mới có thể trả lời được.

Tuy nhiên, theo hai quan chức Âu Châu tại cuộc họp ở The Hague tuần này, Hoa Kỳ đã không thảo luận với các đồng minh về bất kỳ kế hoạch nào nhằm giảm bớt sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Âu Châu.

Hoa Kỳ đã thể hiện mong muốn mạnh mẽ rút các nguồn lực khỏi lục địa này khi nước này chuyển hướng sang Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và đối mặt với hậu quả của các cuộc tấn công vào Iran vào cuối tuần. Nhưng khi nào và bao nhiêu vẫn còn là một bí ẩn.

Matthew Whitaker, đại sứ Hoa Kỳ tại NATO, tháng trước cho biết “chưa có gì được xác định” về khả năng rút quân của Hoa Kỳ khỏi Âu Châu, nhưng các cuộc thảo luận nghiêm chỉnh sẽ diễn ra sau hội nghị thượng đỉnh của liên minh tại Hòa Lan.

Whitaker cho biết vào tháng 5: “Chúng ta chỉ cần giải quyết những hậu quả thực tế”.

Một viên chức quốc phòng Âu Châu nói với Newsweek rằng “không có một lời nào” từ Tổng thống Trump hay Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth về quân đội Hoa Kỳ ở Âu Châu tại các cuộc họp chính thức ở The Hague vào thứ Ba và thứ Tư. Ông và một viên chức khác được phép giấu tên để nói chuyện thoải mái về các cuộc thảo luận ngoại giao.

Một quan chức thứ hai nói với Newsweek rằng sự im lặng về tương lai của quân đội Hoa Kỳ tại Âu Châu là “có chủ ý” và là quyết định do riêng Washington đưa ra mặc dù Âu Châu rất quan tâm.

Các nước Âu Châu đã phụ thuộc rất nhiều vào Hoa Kỳ trong nhiều thập niên và viễn cảnh Hoa Kỳ di chuyển hàng chục ngàn quân hiện có trên lục địa này đến nơi khác là một suy nghĩ không mấy dễ chịu đối với nhiều người.

Hoa Kỳ có các căn cứ lớn trên khắp Âu Châu, cung cấp một số năng lực đắt đỏ nhất của liên minh cũng như gửi đi tín hiệu mạnh mẽ về cam kết của Washington trong việc bảo vệ Âu Châu trước Nga.

Ngũ Giác Đài đang trong quá trình đánh giá lực lượng toàn cầu, dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu.

Whitaker cho biết trước hội nghị thượng đỉnh NATO rằng Washington sẽ “làm việc chặt chẽ” với các thành viên khác của liên minh, bao gồm cả Canada, để bảo đảm “không có lỗ hổng an ninh” nếu Hoa Kỳ chuyển năng lực của mình đi.

Quá trình rút quân đội Hoa Kỳ khỏi Âu Châu có thể sẽ kéo dài và tốn kém. Theo ước tính của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, gọi tắt là IISS, được công bố vào tháng trước, các nước Âu Châu sẽ phải tốn 1 ngàn tỷ đô la trong 25 năm tới để thay thế toàn bộ năng lực và thiết bị mà Hoa Kỳ hiện đang cung cấp cho lục địa này. Về phía Hoa Kỳ, vẫn chưa rõ sẽ có thêm bao nhiêu quân nữa được đồn trú

Ngay cả khi các thành viên NATO Âu Châu không nhận được câu trả lời nào về sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ, cuộc họp tại The Hague dường như đã xoa dịu Tổng thống Trump, người trong nhiều tháng đã công khai chỉ trích phần còn lại của liên minh vì không đầu tư vào quốc phòng.

Tổng thống, người trước đây từng gợi ý rằng ông sẽ khuyến khích Nga tấn công các thành viên NATO mà ông cảm thấy không trả đủ tiền, đã nói với các thành viên khác của liên minh rằng ông “ủng hộ họ hết mình”.

Các nguyên thủ quốc gia NATO hôm thứ Tư đã chính thức ký vào một cam kết mới nhằm tăng chi tiêu quốc phòng và các chi tiêu liên quan lên 5 phần trăm GDP trong thập niên tới. Một phần 3,5 phần trăm trong số đó sẽ dành cho năng lực quân sự, hay “phòng thủ cứng”, trong khi 1,5 phần trăm còn lại sẽ được chuyển vào đầu tư cơ sở hạ tầng liên quan đến quốc phòng, từ năng lực mạng đến bảo đảm các cây cầu chiến lược có thể chịu được sức nặng của xe tăng và xe thiết giáp.

Thậm chí chỉ vài tháng trước, việc Hoa Kỳ kêu gọi các thành viên NATO chi 5 phần trăm dường như là điều bất khả thi, mặc dù các quan chức Âu Châu thừa nhận rằng họ chưa đóng đủ.

Phát biểu tại cuộc họp báo rất được mong đợi vào thứ Tư, Tổng thống Trump đã ca ngợi hội nghị thượng đỉnh “có hiệu quả cao” đồng thời chỉ trích Tây Ban Nha vì một số nhận xét sâu sắc.

Chính phủ Tây Ban Nha cho biết họ sẽ có thể hoàn thành các mục tiêu năng lực mới mà không cần đạt tới 3,5 phần trăm GDP cho chi tiêu quốc phòng cốt lõi. Các mục tiêu năng lực mới đã được các bộ trưởng quốc phòng đồng ý vào đầu tháng 6.

Hôm thứ Hai, Rutte nói với các nhà báo rằng liên minh “hoàn toàn tin tưởng” rằng Madrid không thể đáp ứng các yêu cầu này nếu không có thêm khoản chi tiêu.

“Họ muốn duy trì ở mức 2 phần trăm—Tôi nghĩ điều đó thật tệ,” Tổng thống Trump nói. “Tôi không biết vấn đề là gì. Tôi nghĩ điều đó thật tệ.”

Các quốc gia ở sườn phía đông của NATO, gần Nga, đã nhanh chóng tăng mạnh chi tiêu quốc phòng, trong khi Tây Âu và Nam Âu vẫn tụt hậu.

[Newsweek: The Major Trump Question Left Unanswered at NATO Summit]

8. Rút kinh nghiệm từ cuộc chiến tranh Ukraine, ngân sách quốc phòng của Tổng thống Trump ưu tiên máy bay điều khiển từ xa, và hỏa tiễn

Reuters đưa tin vào ngày 26 tháng 6 rằng ngân sách quốc phòng đề xuất cho năm tài chính 2026 của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ưu tiên máy bay điều khiển từ xa và hệ thống hỏa tiễn tầm xa hơn các nền tảng không quân và hải quân truyền thống.

Yêu cầu 892,6 tỷ đô la duy trì mức tài trợ chung từ năm 2025 nhưng chuyển hướng chi tiêu sang đổi mới và đầu tư các hệ thống công nghệ cao. Ngân sách bao gồm tăng đầu tư vào máy bay điều khiển từ xa nhỏ, một phản ứng đối với giá trị chiến trường đã được chứng minh của chúng ở Ukraine.

Đề xuất này cắt giảm việc mua sắm các hệ thống kế thừa quan trọng. Kế hoạch của Tổng thống Trump chỉ bao gồm 47 chiến đấu cơ F-35, giảm so với 68 máy bay do chính quyền Tổng thống Biden lên kế hoạch, và chỉ có ba tàu chiến.

Ngũ Giác Đài sẽ tiếp tục mua Hỏa tiễn không đối đất tầm xa chung – Hỏa tiễn chống hạm tầm xa và tầm xa mở rộng cho Không quân Hoa Kỳ. Ít hỏa tiễn tấn công chính xác hơn, nhằm thay thế ATACMS, được bao gồm trong yêu cầu chính.

Đề xuất này cũng bao gồm mức tăng 3,8% cho lương quân nhân, đồng thời loại bỏ các máy bay và tàu chiến cũ kỹ và tốn kém. Lực lượng lao động dân sự của Hải quân sẽ bị cắt giảm hơn 7.000 nhân viên để giải phóng nguồn lực cho công nghệ và hiện đại hóa.

Sự thay đổi từ việc mở rộng hạm đội theo cách truyền thống cho thấy xu hướng chuyển sang chiến tranh bất đối xứng, chính xác với máy bay điều khiển từ xa đóng vai trò quan trọng trên chiến trường.

Kinh nghiệm của Ukraine đã cung cấp thông tin cho một số yếu tố của yêu cầu. Kể từ cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào năm 2022, Kyiv đã mở rộng sản xuất máy bay điều khiển từ xa trên mọi lĩnh vực — trên không, trên bộ và trên biển — với kế hoạch sản xuất 30.000 máy bay điều khiển từ xa tầm xa vào năm 2025.

Các nền tảng tấn công lai của Ukraine, như máy bay điều khiển từ xa mang hỏa tiễn Palianytsia và Peklo, đã thu hút sự chú ý của quốc tế vì tầm hoạt động và tính linh hoạt của chúng.

[Kyiv Independent: Taking lessons from Ukraine war, Trump's US defense budget prioritizes drones, missiles]

9. Rubio làm các đồng minh NATO ngạc nhiên với lời lẽ nhẹ nhàng hơn về lệnh trừng phạt Nga

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio hôm thứ Tư đã dội gáo nước lạnh vào lời kêu gọi của Âu Châu về việc tăng cường lệnh trừng phạt đối với Nga.

Điều này thực sự gây bất ngờ cho các Ngoại trưởng NATO mà Rubio đã gặp vào đêm hôm trước tại hội nghị thượng đỉnh thường niên của liên minh.

Trong cuộc trò chuyện vào tối thứ Ba trong bữa tối riêng tập trung vào Ukraine, Rubio đã tiết lộ rằng Thượng viện có thể sẽ thông qua luật tăng lệnh trừng phạt đối với Nga sau khi hoàn tất công việc về biện pháp thuế và chi tiêu “Big Beautiful Bill” của Tổng thống Trump, mà ông cho biết có thể được thông qua sớm nhất là trong tuần này, theo bốn quan chức ngoại giao Âu Châu quen thuộc với cuộc họp.

Rubio, người đã bị chỉ trích tại bữa tối vì Tổng thống Trump miễn cưỡng cứng rắn với Mạc Tư Khoa, đã thừa nhận với những người đồng cấp Âu Châu của mình rằng Nga là vấn đề đang cản trở các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt chiến tranh Ukraine, theo các quan chức được giấu tên để thảo luận về bữa tối riêng tư.

Nhưng vài giờ sau đó, trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Dasha Burns của tờ POLITICO bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO, Rubio đã nêu ra lý do chính quyền trì hoãn việc trừng phạt thêm đối với Nga.

“Nếu chúng ta làm những gì mọi người ở đây muốn chúng ta làm, tức là tiến vào và đè bẹp họ bằng nhiều lệnh trừng phạt hơn, thì có lẽ chúng ta sẽ mất khả năng đàm phán với họ về lệnh ngừng bắn và khi đó ai sẽ đàm phán với họ?” Rubio nói, đồng thời nói thêm rằng Tổng thống Trump sẽ biết “thời điểm và địa điểm” để thay đổi chiến thuật.

Khi được hỏi về sự khác biệt này, một quan chức cao cấp của Hoa Kỳ cho biết Rubio đang nhấn mạnh những điểm chính giống nhau, nhưng người đối thoại của ông lại tập trung vào những phần khác nhau.

“Bộ trưởng rất nhất quán trong các cuộc họp và điện đàm với những người đồng cấp về ba điểm chính - một là tổng thống tin tưởng mạnh mẽ rằng cách duy nhất để chấm dứt cuộc chiến này là thông qua đàm phán; thứ hai, ngay khi Hoa Kỳ áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Nga, cơ hội để Hoa Kỳ tham gia vào các cuộc đàm phán đó sẽ khép lại; và thứ ba, Thượng viện, tại Hoa Kỳ nói chung, là một cơ quan độc lập và tại một thời điểm nào đó sẽ có động thái về các lệnh trừng phạt đó “, vị quan chức này cho biết.

Mặc dù dự luật trừng phạt của Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa đến từ Nam Carolina, có hơn 80 người đồng bảo trợ, quá đủ để bác bỏ quyền phủ quyết tiềm tàng của tổng thống, nhưng Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune, một đảng viên Cộng hòa đến từ Nam Dakota, đã ám chỉ rằng ông muốn chờ tín hiệu cho thấy Tổng thống Trump ủng hộ biện pháp này trước khi thực hiện.

Tòa Bạch Ốc đang làm việc với Graham và những người khác về nội dung của dự luật để bảo đảm giữ lại các lựa chọn cho Tổng thống Trump, Rubio nói với POLITICO.

“Lindsey Graham có một dự luật, và những người khác, và điều đó có thể xảy ra,” Rubio nói. “Chúng tôi đã nói chuyện với họ về cách đóng khung nó, cách cấu trúc nó, bởi vì cuối cùng, chúng tôi nghĩ rằng nó cần có đủ sự linh hoạt để tổng thống có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt, và chúng tôi vẫn chưa gỡ bỏ bất kỳ lệnh trừng phạt nào mà chúng tôi đang áp dụng.”

Nhưng ngay cả tại một hội nghị thượng đỉnh kín đáo, nơi các quan chức NATO vẫn thận trọng không nói hay làm bất cứ điều gì khiến Tổng thống Trump phật ý trước khi chính thức thông qua cam kết chi tiêu mới, một số người Âu Châu vẫn lặng lẽ lên tiếng về việc chính quyền thiếu khẩn trương trong cuộc chiến ở Ukraine.

“Đến một thời điểm nào đó, có vẻ như Putin đang coi Tổng thống Trump như một kẻ ngốc”, một trong những nhà ngoại giao Âu Châu nói về tổng thống Nga. “Tổng thống Trump nói rằng ông ấy muốn chấm dứt chiến tranh. Và cách duy nhất để chiến tranh kết thúc là nếu chúng ta tăng cường áp lực lên Putin”.

Sự phản kháng đó đã được thể hiện rõ trong cuộc họp tối của các Ngoại trưởng NATO vào tối thứ Ba. Trong khi hầu hết các quốc gia đều cảm ơn Tổng thống Trump và chúc mừng ông về lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran, và Rubio thừa nhận rằng Nga là vấn đề kìm hãm các nỗ lực hòa bình ở Ukraine, những quốc gia khác lại đưa ra thông điệp nghiêm khắc cho chính quyền Tổng thống Trump.

Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski — người đã công khai đấu khẩu với Rubio về lời đe dọa tắt Starlink của Elon Musk đối với Ukraine — đã trực tiếp gọi nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ trong bữa tối và nói rằng Nga đang thiếu tôn trọng Tổng thống Trump khi vi phạm lệnh ngừng bắn.

Theo một nhà ngoại giao Âu Châu khác, Sikorski đã nói với Rubio tại cuộc họp rằng việc Nga liên tục tấn công Kyiv bằng máy bay điều khiển từ xa “không nên diễn ra một cách miễn phí”.

Liên minh Âu Châu dự kiến sẽ sớm thông qua một gói trừng phạt mới nhằm mục đích siết chặt doanh thu dầu mỏ của Nga bằng cách cắt giảm giá trần đối với xuất khẩu dầu mỏ của Điện Cẩm Linh trên biển. Điều đó sẽ diễn ra bất chấp sự phản đối từ Hung Gia Lợi và Slovakia, những nước đã phản đối kế hoạch của khối này nhằm loại bỏ dần việc mua nhiên liệu hóa thạch từ Mạc Tư Khoa vào năm 2027. Nhưng các quan chức Âu Châu tin rằng họ sẽ cần đòn bẩy của Hoa Kỳ — và nhiều áp lực tài chính hơn đối với Điện Cẩm Linh — để quay lại bàn đàm phán.

Trong khi đó, Rubio đã trình bày các mặt trận khác nhau với các đồng minh trước ống kính máy quay và khi gặp riêng. Đằng sau cánh cửa đóng kín, các nước Baltic và Bắc Âu đã coi Rubio là một đồng minh trong chính quyền Tổng thống Trump, người không có ảo tưởng về Nga và Trung Quốc, ngay cả khi lời lẽ công khai của ông không phải lúc nào cũng phản ánh điều đó, theo quan chức ngoại giao Âu Châu thứ hai.

[Politico: Rubio surprises NATO allies with softer rhetoric on Russia sanctions]

 

1. Trung Quốc tuyên bố với Hegseth: Hoa Kỳ trên con đường đến ‘Lửa và Khổ đau’

Một quan chức quốc phòng cao cấp của Trung Quốc hôm thứ Năm đã cáo buộc Hoa Kỳ phản bội lòng tin của Bắc Kinh khi tiếp tục bán vũ khí cho Đài Loan tự trị.

Những phát biểu tại cuộc họp báo cuối tháng của Bộ Quốc phòng Trung Quốc là phản ứng trực tiếp trước lời khai gần đây của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth, người đã mô tả Trung Quốc là “mối đe dọa liên tục” của Hoa Kỳ.

Trung Quốc tuyên bố Đài Loan được quản lý dân chủ là của riêng mình, mặc dù Đảng Cộng sản Trung Quốc chưa bao giờ cai trị ở đó. Đài Bắc là đối tác an ninh quan trọng của Hoa Kỳ ở trung tâm của cái gọi là chuỗi đảo đầu tiên ở Tây Thái Bình Dương.

Hoa Kỳ là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Đài Loan, cho phép hòn đảo này phản kháng lại các yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh trong nhiều thập niên. Tuy nhiên, Đài Bắc có thể sớm thấy mình bị áp đảo bởi sức mạnh cứng rắn ngày càng tăng của Trung Quốc trên eo biển Đài Loan.

Tại phiên điều trần về ngân sách của Ngũ Giác Đài vào đầu tháng 6, Hegseth đã nói với Ủy ban Tài chính Thượng viện rằng các cuộc tập trận quân sự gần đây của Trung Quốc xung quanh Đài Loan cho thấy Bắc Kinh đang chuẩn bị tấn công trước khi thập niên này kết thúc.

“Phía Hoa Kỳ đã nhiều lần phá vỡ lời hứa và khăng khăng đòi vũ trang cho Đài Loan. Điều này sẽ chỉ dẫn đến hỏa hoạn và đau khổ của chính họ”, phát ngôn nhân quốc phòng Trung Quốc Trương Hiểu Cương nói với các phóng viên tại Bắc Kinh.

Washington bán vũ khí phòng thủ cho Đài Loan theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan năm 1979. Trung Quốc không công nhận tính hợp pháp của luật pháp trong nước Hoa Kỳ và đã tìm cách cảnh báo Tổng thống Trump về việc tiếp tục chuyển giao vũ khí vào tháng 2.

Trương không giải thích rõ hơn về ý của ông khi nói “phá vỡ lời hứa” nhưng dường như đang ám chỉ đến thông cáo chung giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc năm 1982, trong đó Bắc Kinh cho biết Washington đã cam kết giảm dần việc bán vũ khí cho Đài Bắc. Các quan chức Hoa Kỳ sau đó đã làm rõ rằng lời cam kết này dựa trên điều kiện là Trung Quốc cũng phải giảm bớt các mối đe dọa chiếm Đài Loan bằng vũ lực.

“Chúng tôi kêu gọi phía Hoa Kỳ thiết lập một cái nhìn khách quan và hợp lý về Trung Quốc, ngừng sử dụng Trung Quốc làm chủ đề để lừa dối và gây hiểu lầm cho người dân Mỹ và cộng đồng quốc tế, thay vào đó hãy tạo ra các điều kiện thuận lợi cho sự phát triển quan hệ giữa hai nước và hai quân đội”, ông Trương nói.

Trước đó, Hegseth đã nói với các nhà lập pháp Hoa Kỳ rằng Trung Quốc đang trải qua “một cuộc tăng cường quân sự chưa từng có” có thể đe dọa đến quyền tối cao quân sự của Hoa Kỳ trên toàn cầu. Tổng thống Trump đã ra lệnh khôi phục cơ sở công nghiệp quốc phòng của Hoa Kỳ để luôn dẫn đầu trong các lĩnh vực như “công nghệ mới nổi và vũ khí mới”, ông cho biết.

Đây là lần thứ hai trong một tháng, Bắc Kinh chỉ trích bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ vì những phát biểu của ông. Sau bài phát biểu gay gắt của Hegseth tại diễn đàn an ninh hàng đầu Á Châu ở Singapore vào cuối tháng 5, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã cáo buộc nhà lãnh đạo Ngũ Giác Đài có “lối suy nghĩ bá quyền ăn sâu và tâm lý Chiến tranh Lạnh”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết: “Hegseth cố tình phớt lờ lời kêu gọi hòa bình và phát triển của các nước trong khu vực, thay vào đó lại tung hô tư tưởng Chiến tranh Lạnh để đối đầu theo khối, bôi nhọ Trung Quốc bằng những cáo buộc phỉ báng và gọi sai Trung Quốc là 'mối đe dọa'. Những phát biểu này chứa đầy sự khiêu khích và có ý định gieo rắc bất hòa. Trung Quốc lên án và kiên quyết phản đối chúng và đã phản đối mạnh mẽ với Hoa Kỳ”

[Newsweek: China to Hegseth: US on Path to 'Fire and Suffering']

2. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công hệ thống phòng không S-400 của Nga ở Crimea bị tạm chiếm, HUR cho biết

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Sáu, 27 Tháng Sáu, Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR tuyên bố rằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công thiết bị phòng không ở Crimea bị Nga tạm chiếm, làm hỏng các đơn vị radar và phá hủy một hệ thống S-400 Triumph.

Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa được thực hiện bởi đơn vị “Ghosts” của cơ quan này, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết. Đoạn video về hoạt động này được công bố trên kênh Telegram chính thức của HUR cho thấy quỹ đạo của nhiều máy bay điều khiển từ xa khi chúng tiếp cận và tấn công mục tiêu.

Theo Đại Úy Yusov, cuộc tấn công đã làm hư hại “các thành phần quan trọng và đắt tiền” của hệ thống phòng không S-400 Triumph của Nga, bao gồm hai radar điều khiển đa chức năng 92N2E, hai radar phát hiện 91N6E và một bệ phóng S-400.

“Radar là 'con mắt' của hệ thống phòng không của đối phương. Nếu không có chúng, hệ thống phòng không sẽ trở nên không hiệu quả trong chiến đấu”, Đại Úy Yusov giải thích.

Đầu tháng này, nhóm du kích Atesh đã báo cáo rằng một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã đánh trúng các cơ sở quân sự của Nga gần Simferopol. Nhóm này tuyên bố vào ngày 13 tháng 6 rằng các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine có khả năng đã đánh trúng một hệ thống phòng không của Nga.

Ukraine trước đây đã thực hiện thành công các cuộc tấn công vào hệ thống radar S-400 ở Crimea và các khu vực khác, bao gồm cả Belgorod của Nga. Kyiv thường xuyên tấn công vào các mục tiêu quân sự và công nghiệp ở cả Nga và các khu vực bị Nga tạm chiếm của Ukraine.

Nga đã xâm lược Crimea bất hợp pháp kể từ năm 2014, biến bán đảo này thành một thành trì quân sự hóa mạnh mẽ. Mạc Tư Khoa sử dụng khu vực này để hỗ trợ cuộc chiến ở Ukraine, phóng hỏa tiễn từ Hắc Hải và khai thác bán đảo này như một trung tâm hậu cần và vận tải quan trọng.

Sân bay Kerch ở Crimea cũng đã được chuyển đổi mục đích sử dụng từ dân sự sang quân sự, với việc các bên được Mạc Tư Khoa hậu thuẫn chuyển giao một phần đất của phi trường cho Bộ Quốc phòng Nga vào mùa xuân năm 2025, theo cuộc điều tra của Radio Liberty/Radio Free Europe.

[Kyiv Independent: Ukrainian drones strike Russian S-400 air defense system in occupied Crimea, HUR says]

3. Các giám đốc tình báo của Tổng thống Trump cho biết thông tin tình báo mới cho thấy các cơ sở hạt nhân của Iran đã bị phá hủy

Hai giám đốc tình báo hàng đầu của Tổng thống Trump đã đưa ra tuyên bố rằng thông tin tình báo mới chỉ ra rằng các cơ sở hạt nhân của Iran đã bị “phá hủy” trong các cuộc không kích của Hoa Kỳ vào cuối tuần.

Giám đốc CIA John Ratcliffe và Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard đã đưa ra tuyên bố của họ cách nhau vài giờ, củng cố chiến dịch tấn công kéo dài cả ngày của chính quyền nhằm phản bác các báo cáo của giới truyền thông về đánh giá sơ bộ của chính phủ rằng các cuộc tấn công không làm chậm đáng kể chương trình hạt nhân của Iran.

Gabbard tuyên bố rằng “Tin tức tình báo mới xác nhận những gì Tổng thống Trump đã tuyên bố nhiều lần: Các cơ sở hạt nhân của Iran đã bị phá hủy.”

Ratcliffe cho biết thêm: “Một cơ quan tình báo đáng tin cậy cho biết chương trình hạt nhân của Iran đã bị thiệt hại nghiêm trọng” trong các cuộc tấn công gần đây, Ratcliffe cho biết trong tuyên bố.

“Điều này bao gồm thông tin tình báo mới từ một nguồn/phương pháp đáng tin cậy và chính xác về mặt lịch sử rằng một số cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran đã bị phá hủy và sẽ phải được xây dựng lại trong nhiều năm”, ông nói tiếp. Ratcliffe nói thêm rằng cơ quan này đang tiếp tục thu thập “thông tin có nguồn đáng tin cậy” về vấn đề này.

Cả Gabbard và Ratcliffe đều không cung cấp thêm thông tin chi tiết về thông tin tình báo hoặc thời điểm cụ thể thu thập được. Nhưng phát ngôn nhân của DNI Olivia Coleman sau đó cho biết thông tin tình báo mà Gabbard trích dẫn có nguồn gốc từ Hoa Kỳ.

Một cựu chuyên gia phân tích của CIA gọi đó là “rất bất thường” khi giám đốc của cơ quan này đưa ra đánh giá phân tích trong một thông cáo báo chí. Nhưng người này, được giấu tên để thảo luận về các quy trình tình báo nhạy cảm, cho biết không có khả năng bất kỳ nguồn tin hoặc phương pháp nào bị tiết lộ bởi tuyên bố này.

Đánh giá trước đó của Cơ quan Tình báo Quốc phòng đã được CNN và các phương tiện truyền thông khác đưa tin vào thứ Ba, trong đó cho biết họ phát hiện các cuộc tấn công không phá hủy các thành phần cốt lõi của chương trình hạt nhân của quốc gia này và có khả năng chỉ khiến chương trình này chậm lại vài tháng. DIA nhấn mạnh vào thứ Tư rằng phát hiện của họ không mang tính kết luận.

“Đây là đánh giá sơ bộ, độ tin cậy thấp — không phải là kết luận cuối cùng — và sẽ tiếp tục được tinh chỉnh khi có thêm thông tin tình báo,” DIA cho biết trong một tuyên bố. “Chúng tôi vẫn chưa thể xem xét các địa điểm thực tế, điều này sẽ cung cấp cho chúng tôi chỉ dẫn tốt nhất.”

4. Nga ban hành cảnh báo mới về ‘Ngày tận thế’ liên quan đến Chiến tranh thế giới thứ III

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã đưa ra cảnh báo mới rằng “Đồng hồ Ngày tận thế” hạt nhân đang tiến gần đến nửa đêm, với những lời bàn tán “thường thấy” về Thế chiến thứ III.

Ông tuyên bố Nga đang nỗ lực để tránh một thảm họa hạt nhân như vậy và cũng ca ngợi “luận lý hợp lý” của Tổng thống Trump.

Theo hãng thông tấn nhà nước TASS của Nga, Lavrov phát biểu trong bài phát biểu tại Bộ Ngoại giao Turkmenistan rằng: “An ninh toàn cầu có lẽ là vấn đề quan trọng nhất hiện nay, đặc biệt là khi Đồng hồ Ngày tận thế khét tiếng vẫn đang tích tắc tiến về nửa đêm”.

“Điều cần thiết là phải ngăn chặn kịch bản như vậy và chúng tôi đang tích cực nỗ lực để ngăn chặn thảm họa này.”

Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Bộ Tổng tham mưu Ukraine tuần trước cho biết lực lượng Nga đã chịu hơn 1.010.000 thương vong - cả tử trận và bị thương - kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu.

Căng thẳng cũng gia tăng ở nhiều nơi khác trong những tuần gần đây, đặc biệt là ở Trung Đông giữa Israel và Iran, khi cả Nga và Hoa Kỳ đều tìm cách xoa dịu tình hình.

Bình luận của Lavrov được đưa ra trong bối cảnh lệnh ngừng bắn giữa Iran và Israel do Hoa Kỳ làm trung gian vẫn còn mong manh vào thứ Tư, khi Tổng thống Trump nói rằng có khả năng chiến tranh sẽ lại bắt đầu.

“Việc nói về khả năng xảy ra Thế chiến thứ III đã trở nên gần như bình thường”, Lavrov nói tại Turkmenistan. “Điều đó đặc biệt đáng báo động khi thái độ hung hăng, hiếu chiến đang trỗi dậy trên khắp Âu Châu. Như thể hai cuộc chiến tranh thế giới—và vô số cuộc xung đột nhỏ hơn trong nhiều thế kỷ—là chưa đủ đối với các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu ngày nay”.

Ông nhấn mạnh một số “xu hướng tích cực”, ca ngợi Tổng thống Trump và chỉ trích “chương trình nghị sự bá quyền, tân tự do” của chính quyền Tổng thống Biden.

“Tuy nhiên, có một số xu hướng tích cực. Một trong số đó là sự nhấn mạnh vào chủ nghĩa hiện thực và lẽ thường được thể hiện bởi chính quyền Tổng thống Trump, nơi đặt chính sách đối ngoại của mình trên lợi ích quốc gia—cả của Hoa Kỳ và các quốc gia có chủ quyền khác,” ông nói.

“Đó là điểm khác biệt quan trọng so với chính quyền Tổng thống Biden trước đây, vốn hoàn toàn bị cuốn vào chương trình nghị sự bá quyền, tân tự do.”

Ngược lại, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Kyiv cho biết vào thứ Tư rằng Nga đang tìm cách mở rộng hành động xâm lược ra ngoài Ukraine.

Viện KSE cho biết việc cắt giảm hỗ trợ từ Hoa Kỳ có nghĩa là các quốc gia Âu Châu sẽ cần phải hợp tác với nhau để đối phó với mối đe dọa này, với nguồn tài trợ liên tục để thực hiện điều này.

[Newsweek: Russia Issues New 'Doomsday' Nuclear World War III Warning]

5. Thành viên NATO mong đợi chiến đấu cơ F-35 trong thỏa thuận của Tổng thống Trump

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết ông đã đạt được tiến triển trong việc mua chiến đấu cơ F-35 trong các cuộc đàm phán với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại hội nghị thượng đỉnh NATO.

Việc chuyển giao máy bay phản lực F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ đã bị dừng lại kể từ năm 2019 sau khi Ankara mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.

Erdogan đã vun đắp mối quan hệ chặt chẽ với Tổng thống Trump nhưng vẫn là một trong những người chỉ trích gay gắt nhất Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, một đồng minh lớn của Hoa Kỳ ở Trung Đông. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ mua F-35, điều đó sẽ đưa họ đến gần hơn với lực lượng không quân đã tiến hành chiến dịch không kích lớn gần đây chống lại Iran.

Ankara cũng đã tăng cường nỗ lực phát triển ngành công nghiệp quốc phòng độc lập, nhằm mục đích giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp vũ khí nước ngoài trong bối cảnh các đồng minh phương Tây liên tục đưa ra những hạn chế.

“Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề chiến đấu cơ F-35. Chúng tôi đã thanh toán từ 1,3 đến 1,4 tỷ đô la cho F-35 và chúng tôi thấy rằng Tổng thống Trump có thiện chí muốn giao chúng”, Erdogan phát biểu tại một cuộc họp báo ở The Hague, theo Anadolu Agency.

Các quan chức Hoa Kỳ trước đó đã nói rằng sự hiện diện của một nền tảng thu thập thông tin tình báo của Nga cùng với công nghệ tàng hình F-35 là không thể chấp nhận được.

“Nó làm suy yếu một thỏa thuận mà NATO đã thực hiện cách đây vài năm, để bắt đầu thoái vốn khỏi thiết bị của Nga. Nó đi theo hướng sai”, cựu Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mark T. Esper đã nói, trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của Tổng thống Trump. Nhưng Tổng thống Trump đã gọi lệnh cấm là “không công bằng” khi than thở về những tổn thất tài chính, theo Reuters.

Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu nhận thiết bị S-400 vào tháng 7 năm 2019, trong một thỏa thuận trị giá 2,5 tỷ đô la. Do đó, Hoa Kỳ đã loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình Chiến binh tấn công chung F-35.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ trả lời trong một tuyên bố rằng: “Việc loại Thổ Nhĩ Kỳ, một đối tác chính, khỏi Chương trình F-35 là không công bằng và tuyên bố rằng hệ thống S-400 sẽ gây nguy hiểm cho F-35 cũng là vô căn cứ”.

Ả Rập Xê Út, một đối tác quan trọng khác của Hoa Kỳ trong khu vực, cũng đang để mắt đến F-35. Israel sở hữu độc quyền chiến binh và đã điều động chúng trong các cuộc tấn công gần đây vào Iran.

[Newsweek: NATO Member Expects F-35 Fighters in Trump Deal]

6. Tổng thống Trump đe dọa sẽ kiện New York Times, CNN vì đưa tin ‘thiếu lòng yêu nước’

Tổng thống Trump đang đe dọa sẽ kiện tờ New York Times và CNN vì đưa tin “thiếu lòng yêu nước” rằng các cuộc không kích của Hoa Kỳ vào các địa điểm hạt nhân của Iran chỉ khiến chương trình hạt nhân của Tehran chậm lại vài tháng là cùng, tờ New York Times đưa tin.

Trong một lá thư gửi cho tờ Times, luật sư riêng của Tổng thống Trump, Alejandro Brito, cho biết bài viết đã làm tổn hại đến danh tiếng của Tổng thống Trump. Ông cũng yêu cầu tờ báo này “rút lại và xin lỗi” về bài viết, mà lá thư mô tả là “sai sự thật”, “phỉ báng” và “không yêu nước”.

David McCraw, phó cố vấn chung của Times, trả lời luật sư Brito rằng: “Không cần phải rút lại. Sẽ không có lời xin lỗi nào được đưa ra. Chúng tôi đã nói sự thật hết khả năng của mình. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy.”

CNN nói với tờ Times rằng họ đã từng phản ứng với một lời đe dọa pháp lý tương tự.

Tổng thống Trump đã chỉ trích tờ Times và CNN, nói: “CÁC PHÓNG VIÊN TIN GIẢ CỦA CNN VÀ NEW YORK TIMES NÊN BỊ SA THẢI NGAY LẬP TỨC!!! NHỮNG KẺ XẤU CÓ Ý ĐỊNH XẤU XA!!!”

Ông cũng kêu gọi sa thải Natasha Bertrand của CNN.

CNN trả lời:

“Chúng tôi ủng hộ 100% khả năng báo chí của Natasha Bertrand và đặc biệt là báo cáo của cô ấy và các đồng nghiệp về đánh giá tình báo ban đầu về cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Báo cáo của CNN nêu rõ rằng đây là phát hiện ban đầu có thể thay đổi với thông tin tình báo bổ sung.

“Chúng tôi đã đưa tin rộng rãi về sự hoài nghi sâu sắc của Tổng thống Trump về vấn đề này. Tuy nhiên, chúng tôi không tin rằng việc chỉ trích các phóng viên CNN vì đã đưa tin chính xác về sự tồn tại của bản đánh giá và mô tả chính xác các phát hiện của đánh giá, vì lợi ích công cộng, là hợp lý.”

Trump Threatens to Sue NY Times, CNN Over 'Unpatriotic' Reporting

https:www.newsmax.comdonald-trump-cnn-new-york-times06id

7. Các công ty Âu Châu vận chuyển các bộ phận hỏa tiễn quan trọng đến Nga, Tổng thống Zelenskiy nói với Liên Hiệp Âu Châu

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu trước Hội đồng Âu Châu vào ngày 26 tháng 6 trong lời kêu gọi Liên Hiệp Âu Châu áp dụng các lệnh trừng phạt cứng rắn hơn đối với Mạc Tư Khoa rằng các công ty Âu Châu vẫn tiếp tục vận chuyển các phụ tùng vũ khí quan trọng đến Nga.

“Một số công ty Âu Châu vẫn đang gửi các thành phần quan trọng đến Nga. Những thứ này cuối cùng được đưa vào hỏa tiễn và các vũ khí khác để giết chúng ta, giết người Ukraine”, Tổng thống Zelenskiy nói trong bài phát biểu qua video tại hội nghị thượng đỉnh của Hội đồng Âu Châu ở Brussels.

Ông cho biết Ukraine đang trong quá trình xác định những tài liệu này và sẽ chuyển bằng chứng cho các quan chức Liên Hiệp Âu Châu.

Những phát biểu của Tổng thống Zelenskiy là một phần trong lời kêu gọi rộng rãi hơn đối với Liên Hiệp Âu Châu nhằm mở rộng và tăng cường các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga. Trong khi khối này đã đạt được thỏa thuận tại Brussels để gia hạn các biện pháp trừng phạt theo ngành hiện tại thêm sáu tháng nữa, khối này vẫn đang tranh luận về gói trừng phạt thứ 18 được đề xuất đối với Nga.

Tổng thống Zelenskiy thúc giục Liên Hiệp Âu Châu thông qua gói biện pháp thứ 18 “thực sự mạnh mẽ”, nhắm vào “hoạt động buôn bán dầu mỏ của Nga, đội tàu chở dầu ngầm, các ngân hàng Nga và các công cụ tài chính khác, cũng như chuỗi cung ứng cung cấp thiết bị hoặc phụ tùng để chế tạo vũ khí”.

Tổng thống Zelenskiy cho biết các lệnh trừng phạt không chỉ nhằm vào các tàu được gọi là “hạm đội bóng tối” của Nga mà còn cả các thuyền trưởng tàu chở dầu và các cảng mà Nga sử dụng để xuất khẩu dầu.

Tổng thống cũng nhắc lại lời kêu gọi giảm giá dầu hiện tại xuống còn 30 đô la một thùng.

“Tham vọng quân sự của Nga tăng lên khi doanh thu từ dầu mỏ của nước này cao”, ông nói.

Tổng thống Zelenskiy chỉ ra rằng một số nước Âu Châu vẫn phụ thuộc nhiều vào dầu khí của Nga. Ukraine hiểu được sự phức tạp của tình hình này và hành động thận trọng để tôn trọng quan hệ đối tác với Liên Hiệp Âu Châu.

“Tuy nhiên, thật đáng buồn, chúng ta không phải lúc nào cũng cảm thấy được sự thấu hiểu này khi nói đến nhu cầu của Ukraine,” Tổng thống Zelenskiy nói.

“Tôi cảm thấy đặc biệt kỳ lạ khi nghe những lời chỉ trích mạnh mẽ như vậy — thậm chí là áp lực chính trị từ một số nhà lãnh đạo — trong khi chúng ta tôn trọng các quy tắc của Liên Hiệp Âu Châu để dầu mỏ tiếp tục chảy.”

Trong khi Tổng thống Zelenskiy không nêu tên bất kỳ nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu cụ thể nào, Thủ tướng Slovakia Robert Fico vào tháng 6 đã đe dọa phủ quyết gói trừng phạt thứ 18, viện dẫn những lo ngại về sự phụ thuộc của Slovakia vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga. Fico đã nổi lên như một trong những người ủng hộ Nga mạnh mẽ nhất của Liên Hiệp Âu Châu, cùng với Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban.

Orban đã nhắm vào Kyiv tại hội nghị thượng đỉnh Brussels bằng cách ngăn chặn một tuyên bố đồng ý ủng hộ việc Ukraine gia nhập Liên Hiệp Âu Châu. Tất cả 26 quốc gia thành viên khác đều ủng hộ tuyên bố này, trong khi Hung Gia Lợi là nước phản đối duy nhất.

Trong bài phát biểu trước Hội đồng, Tổng thống Zelenskiy thúc giục Liên Hiệp Âu Châu gửi tín hiệu rõ ràng về sự ủng hộ cho con đường Âu Châu của Ukraine. Tổng thống lập luận rằng Ukraine đã hoàn thành nghĩa vụ của mình trong quá trình gia nhập và xứng đáng được ghi nhận về tiến trình này.

Ông cho biết: “Bất kỳ sự chậm trễ nào của Âu Châu tại thời điểm này đều có thể tạo ra tiền lệ toàn cầu và là lý do để nghi ngờ lời nói và cam kết của Âu Châu”.

[Kyiv Independent: European companies shipping critical missile parts to Russia, Zelensky tells EU]

8. Netanyahu phản ứng với yêu cầu của Tổng thống Trump đối với Israel

Benjamin Netanyahu cho biết hôm thứ Năm rằng ông “rất cảm động” trước sự ủng hộ của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sau khi Tổng thống Trump yêu cầu Israel hủy bỏ vụ kiện đang diễn ra đối với thủ tướng nước này.

Israel và Hoa Kỳ có mối quan hệ chặt chẽ, với việc Hoa Kỳ cung cấp cho quốc gia này hàng tỷ đô la viện trợ quân sự và hỗ trợ ngoại giao đáng kể. Cuối tuần trước, mối quan hệ này đã tiến xa hơn khi Tổng thống Trump ra lệnh ném bom ba địa điểm hạt nhân ở Iran, gần hai tuần sau khi Israel bắt đầu tấn công nước này.

Hiện tại, lệnh ngừng bắn tạm thời giữa Iran và Israel đang được áp dụng, mặc dù ngày càng có nhiều lo ngại về tính lâu dài của lệnh ngừng bắn này.

Netanyahu phải đối mặt với các cáo buộc gian lận, vi phạm lòng tin và nhận hối lộ trong ba vụ án riêng biệt. Nhà lãnh đạo lâu năm của Israel, người đã phủ nhận mọi cáo buộc, sẽ phải ra hầu tòa vào thứ Hai. Riêng Tòa án Hình sự Quốc tế đã ban hành lệnh bắt giữ Netanyahu vì cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người ở Gaza trong bối cảnh cuộc chiến của Israel với Hamas.

Vào thứ năm, Netanyahu đã chia sẻ một trong những bài đăng Truth Social của Tổng thống Trump trên X. Tổng thống Hoa Kỳ cho biết trong thông điệp hôm thứ tư rằng ông “sốc” khi nghe tin Israel tiếp tục xét xử Netanyahu, mà ông gọi là “có động cơ chính trị” và là “Cuộc săn phù thủy chống lại Thủ tướng thời Chiến tranh vĩ đại của họ”.

Tổng thống Trump nhấn mạnh những nỗ lực của Netanyahu trong việc “chiến đấu với đối phương lâu năm rất cứng rắn và thông minh của Israel, Iran”, gọi nhà lãnh đạo Israel là “một CHIẾN BINH” người không thể “mạnh mẽ hơn trong TÌNH YÊU của mình dành cho Thánh Địa tuyệt vời”.

Ông lập luận rằng phiên tòa nên được “HỦY BỎ, NGAY LẬP TỨC, hoặc ân xá cho một Anh hùng vĩ đại”, đồng thời nói thêm rằng “bây giờ Hoa Kỳ sẽ là nước cứu Bibi Netanyahu”, sử dụng biệt danh thường dùng của nhà lãnh đạo này.

Netanyahu đã cảm ơn Tổng thống Trump trên X, viết rằng, “Tôi thực sự cảm động trước sự ủng hộ chân thành của ông dành cho tôi và sự ủng hộ đáng kinh ngạc của ông dành cho Israel và người Do Thái.”

Ông nói tiếp: “Tôi mong muốn tiếp tục làm việc với các bạn để đánh bại đối phương chung, giải thoát các con tin và nhanh chóng mở rộng vòng tròn hòa bình.”

Các thủ tục tố tụng pháp lý chống lại Netanyahu bắt đầu vào năm 2020 và kể từ đó, hơn 100 nhân chứng, bao gồm một số đồng minh cũ thân cận nhất của ông, đã làm chứng. Các công tố viên cho biết ông đã trao đổi các ưu đãi về mặt quản lý với các giám đốc điều hành truyền thông để có được sự đưa tin tích cực và nhận những món quà đắt tiền từ một tỷ phú.

Netanyahu là nhà lãnh đạo Israel đương nhiệm đầu tiên ra làm chứng với tư cách bị đơn trong một vụ án hình sự. Ông cũng là thủ tướng tại vị lâu nhất trong lịch sử Israel, với tổng cộng 17 năm trong ba nhiệm kỳ.

Chính sách và chính trị của ông đã gây chia rẽ trong những năm gần đây, với nhiều người Israel phản đối một số chiến thuật chiến tranh được sử dụng ở Gaza, bao gồm cả việc bóp nghẹt các điểm viện trợ, hạn chế tài nguyên và giết hại thường dân. Những người khác đã ủng hộ các chiến dịch trên bộ và trên không của ông trong việc bảo vệ Israel khỏi Hamas, được Hoa Kỳ công nhận là một nhóm khủng bố.

[Newsweek: Netanyahu Reacts to Trump's Demands to Israel]

9. Tòa Bạch Ốc muốn bỏ tù kẻ tiết lộ thông tin về Iran

Tòa Bạch Ốc cho biết một nguồn tin tiết lộ thông tin tình báo cho rằng các cuộc tấn công quân sự của Hoa Kỳ vào các địa điểm hạt nhân của Iran không hiệu quả nên bị bỏ tù.

Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt cho biết FBI đang điều tra xem ai là người đứng sau vụ rò rỉ thông tin được CNN và The New York Times công bố, làm dấy lên nghi ngờ về tuyên bố của chính quyền Tổng thống Trump rằng các cuộc không kích hôm thứ Bảy đã “xóa sổ” chương trình hạt nhân của Iran.

Chính quyền Tổng thống Trump đã bác bỏ đánh giá ban đầu bị rò rỉ của Cơ quan Tình báo Quốc phòng, gọi tắt là DIA rằng các bộ phận quan trọng của chương trình hạt nhân Iran có thể sớm được khởi động lại bất chấp lời khoe khoang của tổng thống rằng chương trình này đã bị phá hủy.

Bình luận của Leavitt đã làm dấy lên lời biện hộ của chính quyền Tổng thống Trump về các cuộc tấn công quân sự diễn ra trước lệnh ngừng bắn giữa Iran và Israel sau 12 ngày giao tranh.

Tổng thống Trump cho biết các cuộc không kích là thành công hoàn toàn, “xóa sổ” năng lực hạt nhân của Tehran và đẩy lùi chương trình hạt nhân của nước này nhiều năm, một khẳng định được Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard và Giám đốc CIA John Ratcliffe ủng hộ.

Nhưng CNN và The New York Times đã nghi ngờ lời khẳng định này khi trích dẫn một báo cáo tình báo sơ bộ bị rò rỉ và đang chờ đánh giá thiệt hại đầy đủ cuối cùng.

Các phương tiện truyền thông cho biết các cuộc tấn công không phá hủy được uranium làm giàu hoặc cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran chỉ có thể khiến chương trình bị chậm lại nhiều tháng, chứ không phải là nhiều năm. Nhà lãnh đạo IAEA Rafael Grossi cho biết ông không có thông tin về vị trí của uranium làm giàu của Cộng hòa Hồi giáo, là điều cần thiết để khởi động lại chương trình hạt nhân. Khả năng rất cao là khối uranium đã được làm giàu này của Iran đã bị phá hủy.

Trong bối cảnh các câu hỏi xoay quanh sự thành công của các cuộc tấn công, Leavitt nói với các phóng viên rằng thật “kinh tởm” khi các hãng tin “phỉ báng” cả Tổng thống Trump và các nhân viên Hoa Kỳ đã tiến hành chiến dịch này bằng cách công bố thông tin tình báo sơ bộ.

[Newsweek: White House Wants Iran Leaker Jailed]

10. Mặt trận thống nhất của NATO bị thử thách khi Tổng thống Trump tấn công Tây Ban Nha

NATO, cùng nhau, có một “cam kết sắt đá” đối với phòng thủ tập thể của mình. Hoặc, ít nhất, đó là những gì một thông cáo được mong đợi từ lâu, mặc dù ngắn gọn, do liên minh công bố vào thứ Tư đã nói, khi kết thúc hội nghị thượng đỉnh lớn nhất trong năm.

Liên minh cho biết Điều 5 - có lẽ là dấu hiệu cuối cùng của sự thống nhất - vẫn còn nguyên vẹn.

Tổng thống Trump, một người hoài nghi NATO khét tiếng, đã nhiều lần bày tỏ sự nghi ngờ về mức độ nghiêm chỉnh của ông đối với Điều 5, bao gồm cả khi ông lên đường đến The Hague. Điều 5 là một phần của hiệp ước thành lập NATO, nghĩa là nếu một quốc gia bị tấn công, tất cả các quốc gia khác phải coi đó là một cuộc tấn công vào toàn bộ liên minh và phản ứng theo cách họ thấy phù hợp.

Tổng thống Trump không hề ngại ngùng hay dè dặt khi chỉ trích các đồng minh Âu Châu và Canada, những nước mà ông cho là không đóng góp nhiều cho NATO. Các đồng minh của Hoa Kỳ đã đồng ý, cố gắng thể hiện mặt trận thống nhất trong nhiều tháng bằng cách cam kết tăng chi tiêu quốc phòng, một phần là để giữ chân người Mỹ.

Nhưng không phải Tổng thống Trump là người đã đặt ra nghi ngờ về sự đoàn kết của NATO tuần này tại The Hague và những gì ông gọi là hội nghị thượng đỉnh “có hiệu quả cao” tại một quốc gia “xinh đẹp”. Đó là Tây Ban Nha, nơi thủ tướng Pedro Sánchez đã tuyên bố trước thềm hội nghị thượng đỉnh rằng Madrid sẽ không tăng chi tiêu quốc phòng lên 5 phần trăm GDP.

Đây là con số mà Tổng thống Trump và các quan chức cao cấp của ông đã yêu cầu. Đây cũng là con số được coi là hoàn toàn không thực tế ngay cả vài tháng trước. Ngay cả trong Hội nghị An ninh Munich vào tháng 2, khi Phó Tổng thống JD Vance loại bỏ các chính trị gia Âu Châu khỏi sân khấu trước mặt họ, có rất ít dấu hiệu cho thấy 5 phần trăm có thể được coi là khả thi trong tương lai gần.

Nhưng NATO đã chính thức cam kết vào thứ Tư rằng sẽ dành 3,5 phần trăm GDP cho quân đội, cộng thêm 1,5 phần trăm nữa cho các lĩnh vực liên quan đến quốc phòng như an ninh mạng hoặc cơ sở hạ tầng.

“Không hề dễ dàng nhưng chúng tôi đã thuyết phục được tất cả họ ký vào mức 5 phần trăm!” Tổng thư ký NATO Mark Rutte phát biểu trong ảnh chụp màn hình tin nhắn gửi cho Tổng thống Trump, được tổng thống đăng lên mạng xã hội vào thứ Ba.

Tất cả trừ Tây Ban Nha. Madrid một lần nữa nói vào thứ Tư rằng họ sẽ có thể hoàn thành các mục tiêu mới mà mỗi quốc gia đã đặt ra mà không cần đạt tới 3,5 phần trăm GDP cho chi tiêu quốc phòng cốt lõi. Rutte nói với các nhà báo vào thứ Hai rằng liên minh “hoàn toàn tin chắc” rằng họ không thể làm được.

Những người tham dự tại The Hague bày tỏ hy vọng rằng Tây Ban Nha cuối cùng sẽ thay đổi và tăng chi tiêu. Nếu Madrid bắt đầu “chậm chân vì họ không muốn chi đủ, thì sẽ có một cuộc thảo luận nghiêm chỉnh với Tây Ban Nha, và sẽ có nhiều áp lực hơn nữa”, Đô đốc đã nghỉ hưu Rob Bauer, người cho đến Tháng Giêng, vẫn là nhà lãnh đạo Ủy ban Quân sự của NATO, nói với Newsweek.

Một quan chức quốc phòng Âu Châu nói với Newsweek rằng bất chấp tuyên bố công khai, phái đoàn Madrid không hề đưa ra “một gợi ý nhỏ nhất nào rằng Tây Ban Nha sẽ không tôn trọng cam kết 5 phần trăm” trong các cuộc họp thượng đỉnh cao cấp.

Trong khi đó, Tổng thống Trump dường như đã chọn trừng phạt đồng minh của Hoa Kỳ. “Họ muốn duy trì ở mức 2 phần trăm—Tôi nghĩ điều đó thật tệ”, Tổng thống Trump nói trong cuộc họp báo của mình, kết thúc hội nghị thượng đỉnh vào thứ Tư. “Tôi không biết vấn đề là gì. Tôi nghĩ điều đó thật tệ”.

Tổng thống Trump cho biết ông sẽ “bắt họ trả gấp đôi” trong một thỏa thuận thương mại hiện đang được đàm phán.

Tây Ban Nha, tính đến năm 2024, không đạt được ngưỡng 2 phần trăm hiện tại mà mỗi thành viên liên minh phải đạt được trên lý thuyết. Nước này không được coi là cường quốc quân sự lớn ở Âu Châu.

“Việc Tây Ban Nha có bỏ lỡ mục tiêu hay không cũng không quan trọng”, một người tham dự nổi tiếng nhận xét. “Đó chỉ là một vết lõm nhỏ trên một bộ phận không quan trọng của chiếc xe”.

Nhưng giá trị quan hệ công chúng lại quan trọng, ít nhất là đối với Hoa Kỳ. Ngoại trưởng Marco Rubio nói với tờ Politico rằng việc Tây Ban Nha rút khỏi cam kết 5 phần trăm là một “vấn đề lớn”.

Ông nói thêm: “Tôi không nghĩ rằng thỏa thuận mà Tây Ban Nha đạt được là bền vững và thành thật mà nói, nó đặt họ vào thế rất khó khăn so với các đồng minh và đối tác khác của họ”.

Một trong những đồng minh này có thể là Estonia, một quốc gia đang nhắm vào Nga, cam kết chi trung bình 5,4 phần trăm cho quốc phòng trong bốn năm tới — hoặc thêm 3,2 tỷ đô la. Tallinn sẽ cố gắng đáp ứng các mục tiêu năng lực mới của NATO “càng nhanh càng tốt”, chính phủ cho biết khi công bố quyết định vào tháng 4.

Các mục tiêu năng lực chính xác của NATO, được giao cho từng quốc gia và được quyết định vào đầu tháng 6, được phân loại và tách biệt với các mục tiêu chi tiêu. Nếu Tây Ban Nha nói rằng họ sẽ không đáp ứng các mục tiêu năng lực, thì đây sẽ là mối quan tâm lớn hơn nhiều, Bauer nói.

“Tất nhiên, tôi sẽ vui hơn nếu mọi người đều tuân thủ chính xác các tiêu chuẩn giống nhau”, Margus Tsahkna, Ngoại trưởng Estonia, cho biết khi được hỏi về chi tiêu quốc phòng của Tây Ban Nha. Nhưng “sự thống nhất cũng quan trọng”, Tsahkna nói thêm với Newsweek.

Công khai, có những cái gật đầu nhiệt tình về sự thống nhất. Những bức ảnh có các nhà lãnh đạo NATO mỉm cười đã gật đầu về điều đó, Jim Townsend, một cựu quan chức Ngũ Giác Đài cho biết.

Nhưng NATO “luôn có những rạn nứt”, ông nói với Newsweek. “Ngay từ đầu, chưa bao giờ có một NATO hoàn toàn thống nhất”.

Tuy nhiên, ông nói thêm, “tất cả các quốc gia đều muốn có sự thống nhất ở đây”.

“Luôn luôn có điều gì đó xảy ra,” Bauer nói.

Những người tham dự tại The Hague đã coi cam kết chi tiêu quốc phòng và thông cáo ngắn gọn này là phản ứng trước mối đe dọa từ Nga, chứ không chỉ là lời lên án gay gắt của tổng thống Hoa Kỳ.

“Sự thay đổi lớn nhất đối với tôi không phải là Tổng thống Trump,” Bauer nói. “Sự thay đổi lớn nhất là sự phát triển của mối đe dọa — đó là Nga, đó là các tổ chức khủng bố,” ông nói thêm. Cựu giám đốc ủy ban quân sự cho biết, Trung Quốc cũng đang ở trong tầm ngắm.

“Thời gian đang chống lại chúng ta — mối đe dọa từ Nga là có thật”, Ulysse Ellian, một nhà lập pháp người Hòa Lan thuộc Đảng Nhân dân vì Tự do và Dân chủ, trước đây do Rutte lãnh đạo, cho biết. “Đối với hầu hết các đồng minh, họ cảm thấy cảm giác cấp bách”, ông nói với Newsweek. “Điều tự nhiên là một số người trong số họ không cảm thấy như vậy, và sau đó chúng ta phải thuyết phục họ”.

Tsahkna cho biết ngay cả bây giờ, một số quốc gia vẫn cần được thuyết phục.

Các quốc gia tạo thành xương sống của sườn phía đông NATO, tiếp giáp với biên giới Nga, đã tăng chi tiêu quốc phòng nhanh hơn nhiều so với Tây Âu và Nam Âu. Tây Ban Nha, về mặt địa lý cách xa Nga, nhìn về phía nam đến Phi Châu nhiều hơn là về phía bắc và phía đông.

Tuy nhiên, ở hầu hết các khu vực của NATO, có một cảm giác chung rằng chi tiêu quốc phòng trên quy mô lớn phải tăng lên và phải tăng nhanh chóng. Thông cáo ngắn gọn của năm nay, tập trung vào quốc phòng và gạt các chủ đề khác sang một bên, “nêu bật rằng nhu cầu của Âu Châu về việc chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng là một điều mà tất cả các Đồng minh có thể đồng ý”, Rachel Rizzo, thành viên cao cấp không thường trú tại Trung tâm Âu Châu của Hội đồng Đại Tây Dương cho biết.

Nhưng bây giờ công việc khó khăn mới bắt đầu, Rizzo nói. “Con đường phía trước còn rất dài”.

[Newsweek: NATO's United Front Tested As Trump Hammers Spain]