Charles Collins, giám đốc điều hành của tạp chí Crux, ngày 21 tháng 6 năm 2025, cho hay: Đức Giáo Hoàng Leo nói rằng quan hệ quốc tế nên dựa trên Luật tự nhiên.

Phát biểu trước một nhóm các quan chức được bầu, Giáo hoàng Leo XIV nhấn mạnh tầm quan trọng của Luật tự nhiên, được gọi là "điểm tham chiếu thiết yếu" cho quan hệ quốc tế.

Ngài đã phát biểu vào ngày 21 tháng 6 với các thành viên của Liên minh Nghị viện Liên hợp quốc, được thành lập vào năm 1889 nhằm thúc đẩy hòa bình thông qua ngoại giao và đối thoại nghị viện và hiện có 181 thành viên và 15 thành viên liên kết.

“Điều đầu tiên liên quan đến trách nhiệm của các bạn trong việc thúc đẩy và bảo vệ lợi ích của cộng đồng, lợi ích chung, không phụ thuộc vào bất cứ lợi ích đặc biệt nào, đặc biệt là bằng cách bảo vệ những người dễ bị tổn thương và bị thiệt thòi”, Đức Leo nói với các nghị viên đang có mặt tại Vatican để tham dự Năm thánh dành cho các chính phủ.

“Những người sống trong điều kiện khắc nghiệt lớn tiếng kêu gọi để được lắng nghe, nhưng thường không có ai lắng nghe lời kêu gọi của họ”, Đức Giáo Hoàng nói.

“Sự mất cân bằng này tạo ra những tình huống bất công dai dẳng, dễ dàng dẫn đến bạo lực và sớm muộn gì cũng dẫn đến thảm kịch chiến tranh. Mặt khác, chính trị lành mạnh, bằng cách thúc đẩy phân phối công bằng các nguồn lực, có thể cung cấp dịch vụ hiệu quả cho sự hòa hợp và hòa bình cả trong nước và quốc tế”, ngài nói tiếp.

Đức Leo cho biết để có một điểm tham chiếu chung trong hoạt động chính trị, một điểm tham chiếu thiết yếu là luật tự nhiên, “không phải do bàn tay con người viết ra, mà được công nhận là có giá trị ở mọi thời đại và mọi nơi, và tìm thấy lập luận hợp lý và thuyết phục nhất trong chính tự nhiên”.

Ngài trích dẫn lời của Cicero về điều này trong De Re Publica: “Luật tự nhiên là lý lẽ đúng đắn, phù hợp với tự nhiên, phổ quát, liên tục và vĩnh cửu, với các mệnh lệnh của nó, mời gọi chúng ta làm điều đúng đắn và với các lệnh cấm của nó ngăn cản chúng ta khỏi điều ác… Không được thay đổi luật này, cũng không được xóa bỏ bất cứ phần nào của luật này, cũng không được bãi bỏ hoàn toàn; chúng ta không thể tự giải thoát mình khỏi luật này thông qua Thượng viện hay nhân dân, cũng không cần phải tìm kiếm người bình luận hay giải thích luật này. Và sẽ không có luật nào ở Rome, không có luật nào ở Athens, không có luật nào bây giờ, không có luật nào sau này; nhưng một luật vĩnh cửu và bất biến sẽ chi phối tất cả mọi người ở mọi thời đại”.

Đức Giáo Hoàng cho biết luật tự nhiên, mà ngài cho là có giá trị phổ quát ngoài và trên các niềm tin khác có thể gây tranh cãi hơn, “tạo nên la bàn để chúng ta định hướng trong việc lập pháp và hành động, đặc biệt là đối với các vấn đề đạo đức tế nhị và cấp bách, ngày nay liên quan nhiều hơn đến cuộc sống bản thân và quyền riêng tư”.

“Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, được Liên hợp quốc phê chuẩn và công bố vào ngày 10 tháng 12 năm 1948, hiện là một phần di sản văn hóa của nhân loại. Văn bản đó, luôn có liên quan, có thể đóng góp rất lớn vào việc đặt con người, với sự toàn vẹn bất khả xâm phạm của họ, vào nền tảng của cuộc tìm kiếm chân lý, do đó khôi phục lại phẩm giá cho những người không cảm thấy được tôn trọng trong bản chất sâu thẳm nhất của họ và trong sự mách bảo của lương tâm họ,” Đức Leo nói.

Nói về tự do tôn giáo và đối thoại liên tôn, Đức Giáo Hoàng cho biết đây là một lĩnh vực có ý nghĩa lớn hơn trong thời điểm hiện tại, “và đời sống chính trị có thể đạt được nhiều thành tựu bằng cách khuyến khích các điều kiện để có được tự do tôn giáo đích thực và để một cuộc gặp gỡ tôn trọng và mang tính xây dựng giữa các cộng đồng tôn giáo khác nhau có thể phát triển.”

“Niềm tin vào Thiên Chúa, với các giá trị tích cực bắt nguồn từ đó, là nguồn gốc to lớn của lòng tốt và chân lý cho cuộc sống của các cá nhân và cộng đồng,” ngài nói.

Đức Giáo Hoàng Leo cũng nói với các viên chức được bầu rằng họ phải giải quyết “thách thức lớn” do sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo gây ra.

“Đây là một sự phát triển chắc chắn sẽ giúp ích rất nhiều cho xã hội, miễn là việc sử dụng nó không làm suy yếu bản sắc và phẩm giá của con người cũng như các quyền tự do cơ bản của họ”, ngài nói.

“Đặc biệt, chúng ta không được quên rằng trí tuệ nhân tạo hoạt động như một công cụ vì lợi ích của con người, không phải để làm giảm bớt hay thay thế họ. Trên thực tế, những gì đang nổi lên là một thách thức đáng kể, đòi hỏi sự chú ý và tầm nhìn xa để dự phóng lối sống lành mạnh, công bằng và lành mạnh, đặc biệt là vì lợi ích của các thế hệ trẻ, ngay trong bối cảnh của các kịch bản mới”, Đức Giáo Hoàng nói tiếp.

“Cuộc sống bản thân của chúng ta có giá trị hơn bất cứ thuật toán nào và các mối quan hệ xã hội đòi hỏi không gian phát triển vượt xa các khuôn mẫu hạn chế mà bất cứ cỗ máy vô hồn nào cũng có thể đóng gói trước”, Đức Leo nói.

“Chúng ta đừng quên rằng, mặc dù có thể lưu trữ hàng triệu điểm dữ liệu và trả lời nhiều câu hỏi chỉ trong vài giây, trí tuệ nhân tạo vẫn được trang bị một ‘bộ nhớ tĩnh’ không thể so sánh với bộ nhớ của con người”, ngài nói, đồng thời nói thêm rằng mặt khác, bộ nhớ của con người “sáng tạo, năng động, có khả năng tạo ra, có khả năng kết hợp quá khứ, hiện tại và tương lai trong một cuộc tìm kiếm ý nghĩa sống động và hiệu quả, với tất cả những hệ luận về mặt đạo đức và hiện sinh mà điều này mang lại.”

Đức Giáo Hoàng Leo kết thúc bài phát biểu của ngài bằng cách nhắc đến vị thánh bảo trợ của các chính trị gia, Ngài Thomas More, cựu Thủ tướng Anh bị xử tử dưới thời Vua Henry VIII năm 1535 vì từ chối thừa nhận việc ly hôn và tái hôn. Mặc dù Đức Giáo Hoàng không đề cập đến điều đó, nhưng ngài đã phát biểu vào ngày sau khi Quốc hội Anh bỏ phiếu hợp pháp hóa việc hỗ trợ tự tử ở Anh và xứ Wales.

"Thánh Thomas More là một nhân chứng để các nhà lãnh đạo chính trị tôn kính và là người cầu bầu để họ đặt công việc của mình dưới sự bảo vệ của ngài", Đức Giáo Hoàng nói.

"Ngài Thomas More là một người đàn ông trung thành với trách nhiệm công dân của mình, một người phục vụ hoàn hảo của nhà nước chính vì đức tin của ngài, điều này khiến ngài coi chính trị không phải là một nghề mà là một sứ mệnh truyền bá chân lý và lòng tốt", Đức Leo nói.

"Lòng dũng cảm mà ngài thể hiện qua sự sẵn sàng hy sinh mạng sống của mình thay vì phản bội sự thật khiến ngài, cũng như đối với chúng ta ngày nay, trở thành một vị tử đạo vì tự do và vì quyền tối thượng của lương tâm. Mong rằng tấm gương của ngài sẽ là nguồn cảm hứng và hướng dẫn cho mỗi người trong số các bạn", ngài nói với các nghị sĩ.